Part Time Ne Demek?

Part time, Türkçede yarı zamanlı anlamına gelen ve genellikle iş dünyasında yarı zamanlı çalışma ifadesinin yerine kullanılan bir kavramdır. Yarı zamanlı çalışma sisteminde kişi, sabah 9 - akşam 6 arasında ya da sabah 8 - akşam 5 şeklindeki tam süreli çalışmanın aksine günde ortalama 4 saat iş yapar.

Part time yani yarı zamanlı çalışma, pek çok çalışanın tercih ettiği bir çalışma sistemidir. Çünkü kişiye esneklik kazandırır ve ek gelir elde etmeyi sağlar. Yarı zamanlı çalışan kişiler, gece ya da gündüz işlerini yapabilirler. Bu karar, işveren ile işçi tarafından ortaklaşa verilir.

Part Time Çalışma Ne Demek?

Part time çalışma; işçi ile işverenin mesai saatlerine ortak bir şekilde karar verdiği, mesai saatinin yarısı kadar çalışma anlamına gelen bir sistemdir. Part time çalışma kelimesinin Türkçesi “yarı zamanlı çalışma” olarak ifade edilir.

Part time çalışma kelimesi, Türkçeye İngilizceden geçen bir insan kaynakları yönetimi terimi olup “part” kelimesi “kısım, bölüm” anlamına gelir ve “time” kelimesi de “zaman” demektir. Buradan hareketle “part time” kelimesini Türkçeye “kısmi/yarı zamanlı” ya da “kısa süreli” olarak çevirebiliriz.

Adından da anlaşıldığı üzere part time çalışma sisteminde tam süreli çalışmanın tersi bir durum söz konusudur. Bu sistemde işçi, mesai saatleri süresinin tamamı boyunca çalışmaz. Genellikle ortalama 4 saat çalışılır. Ancak duruma göre işçi, günde 1 saat çalışacak şekilde de istihdam edilebilir. Bu sistemde saatler, işçi ile işveren tarafından belirlenir.

Part Time İş Nasıl Olur?

Part time iş, bir iş yerinin haftalık çalışma süresinin 2/3’ü olacak biçimde çalışmayı gerektirir. Normalde İş Kanunu'na göre tam zamanlı bir işin çalışma süresi en çok 45 saattir dolayısıyla part time çalışan biri haftada 30 saat çalıştırılabilir. Belirlenen süre içerisinde iş yerinin çalışma sistemine uygun olarak home office (evde) sistemiyle ya da ofis ortamında çalışılır.

Part time çalışmak isteyen kişilerin genellikle haftada 1 gün izni olur. Yıllık izinleri ise diğer tam süreli çalışanlarda olduğu gibi 1 yıllık görev süresinin ardından 14 gün olacak şekilde belirlenmiştir. Ancak çalışanın kıdemine göre yıllık izin süresi değişir.

Tam süreli çalışan kişilere verilen prim, yemek, yol, iletişim gibi alanlarda verilen ek ücretler ve yardımlardan kısmi zamanlı çalışanlar da yararlanabilir. Ayrıca bilinenin aksine part time çalışan kişilere sigorta da yapılır. Fakat bu kişilerin sigorta primi gün üzerinden değil, çalışılan süre üzerinden hesaplanır.

Part Time İş ile Full Time İş Arasındaki Farklar Nelerdir?

Part time iş ile full time iş arasındaki farklar şu şekilde sıralanabilir:

• Part time işte çalışma süresi haftalık 30 saat iken full time işte en çok 45 saattir.
• Full time çalışanlar haftanın 5 günü çalışır ancak bu durum part time’da geçerli değildir.
• Yarı zamanlı işlerin çalışma koşulları, tam süreliye göre daha esnektir.
• Full time çalışma sisteminde maaşlar daha yüksektir.
• Kısmi süreli işler genellikle dönemsel ve mevsimlik işleri içerirken tam süreli işler daha çok sene boyunca devam eder.
• Genellikle full time çalışan kişiler kadroya alınır ancak kısmi zamanlı çalışanlar kadroya alınmaz.
• Yarı zamanlı iş imkanları, tam süreli iş imkanlarına göre daha azdır.
• Çalışma saatleri part time’da değişebilirken tam sürelide sabittir.
• Yarı zamanlı çalışan kişilerin sosyal haklardan yararlanma durumu genelde daha seyrek görülür.
• Genelde yarı zamanlı çalışan kişilerin sigorta masrafları kurum tarafından ödenmez ve bu bir dezavantajdır.
• Sigorta primi tam zamanlı çalışanlarda eksiksiz olarak yatırılırken kısmi sürelilerde çalışılan gün kadar yatırılır.
• Kısmi zamanlı çalışanların kurum bağlılığı, full time çalışanlara göre daha düşük olabilir.
• Yarı zamanlı çalışan birinin yaptığı işte kendini geliştirme ihtimali, tam süreli çalışanlara göre daha düşüktür.

Part time ile full time işi birbirinden ayıran en önemli fark, çalışma süresidir. Part time iş, yarı zamanlı çalışma anlamına gelir ve haftalık ortalama 30 saat çalışmayı gerektirir ancak full time işte tam süreli çalışılır ve bu sistem, haftalık en çok 45 saat çalışmayı gerektirir.

Part Time Çalışma Süresi Kaç Saattir?

Part time çalışma süresi, tam zamanlı çalışma süresinin 2/3’ü kadar olup haftalık 30 saat olarak belirlenmiştir. Yarı zamanlı çalışma süresi günlük ise en fazla 11 saat olmalıdır. Çalışma süresi haftada 30 saati geçtiği takdirde kişi tam zamanlı çalışmış sayılır ve dolayısıyla ücretlendirmesi de buna göre yapılmalıdır.

Ancak bazı iş yerlerinde 30 saatin altında kısmi zamanlı çalışan kişiler de bulunmaktadır. Ayrıca bazı iş yerlerinde kısmi süreli çalışan kişiler, günde 1-2 saat iş yapıp haftalık çalışma süresini diğer günlere yayabilir. Tüm bunlar iş yerine göre değişmekte olup işveren ve işçinin yapacağı anlaşmaya göre belirlenir.

Part Time İşlerin Maaşları Ne Kadardır?

Part time işlerin maaşları, yapılacak işe göre değişmekle beraber günlük ortalama 188.88 TL olarak belirlenmiştir. Asgari ücret üzerinden hesapladığımızda part time işlerin maaşı aylık ortalama 5666.4 TL olmalıdır.

Tam zamanlı çalışmanın haftalık 45 saat olduğunu düşündüğümüzde aylık çalışma saati 45x4=180 saat olacaktır. 2023 yılı mevcut asgari ücreti (8500 TL) aylık çalışma saatine böldüğümüzde saatlik ücret 8500/180=47.22 TL’dir. Yarı zamanlı çalışmanın ayda 30 saat x 4 = 120 saat olduğunu hesaba kattığımızda part time işlerin aylık maaşı en az 120 saat X 47.22 TL = 5666.4 TL olacaktır.

Ancak bir iş yerinde maaşlar asgari ücretin üzerindeyse kısmi süreli çalışacak kişinin maaşı da bu ücret üzerinden hesaplanmalıdır.

Part Time Çalışmanın Avantajları Nelerdir?

Part time çalışmanın avantajları aşağıda detaylıca listelenmiştir.

1. Ek iş yapmayı sağlar.
2. Üniversite öğrencilerine avantaj sunar.
3. Yeni deneyimler kazandırır.
4. Kişinin hayalindeki işi yapmasına katkıda bulunur.
5. İş ağını genişletir.
6. Esnek çalışma saatleri sunar.
7. Çalışanın performansını test etme şansı verir.
8. Dönemsel işlerde mükemmel bir istihdam kaynağıdır.
9. Bordro maliyeti düşüktür.

1. Ek İş Yapmayı Sağlar

Part time çalışmanın avantajları arasında en büyüğü, kişiye ek iş yapma imkanı vermesidir. Özellikle vakti bol olan kişiler kısmi süreli çalışarak ek kazanç elde eder. Bu sayede kişi, kazancını arttırır ve ekonomik olarak daha güçlü hale gelir.

2. Üniversite Öğrencilerine Avantaj Sunar

Yarı zamanlı işlerde çalışmak, üniversite öğrencileri arasında oldukça yaygındır. Üniversite öğrencilerinin geçimini sağlaması, iş hayatını öğrenmesi, CV’sini güçlendirmesi ve mezun olmadan iş dünyasını deneyimlemesi için part time çalışmak biçilmiş kaftandır.

Üniversite öğrencileri, derslerden arta kalan zamanı ya da tatil günlerini yarı zamanlı çalışmaya ayırarak ek gelir elde edebilir ve kendini geliştirebilir.

3. Yeni Deneyimler Kazandırır

Bir kişi, aynı anda birden çok firmada yarı zamanlı olarak çalışabilir. Böylece aynı anda birden fazla iş yeri ve sektör deneyimlenmiş olur. Bu da kişinin kendini mesleki açıdan geliştirmesini sağlar. Hatta kişi, kısmi süreli çalıştığı işte kendini geliştirirse yeni bir iş teklifi alıp kariyerini güçlendirebilir.

4. Kişinin Hayalindeki İşi Yapmasına Katkıda Bulunur

Yarı zamanlı çalışmak, meslek değiştirmeyi düşünen ya da hayalindeki işi yapmak isteyen kişiler için de fayda sağlar.

Örneğin meslek değiştirmeyi düşünen kişiler yarı zamanlı çalışarak o işi tam süreli yapmaya başlamadan önce deneyimlemiş ve böylece o iş hakkında fikir edinmiş olur. Ayrıca yapmak istediği meslekle ilgili deneyim kazanarak ileride yapacağı iş başvurularında avantajlı hale gelir.

Benzer şekilde hayalindeki işi yapmak isteyen kişiler de eğer kararsızlık yaşıyorlarsa bu işi önce part time yapmayı deneyip daha sonra tam süreli yapmaya geçebilir.

5. İş Ağını Genişletir

Part time çalışmanın avantajları arasında iş ağını genişletmesi de yer alır. Çünkü özellikle birden fazla kısmi zamanlı işte çalışmak, kişinin sektörden daha fazla kişiyi tanımasını sağlar. Peki iş ağını genişletmek neden bu kadar önemlidir?

İş ağını genişleten insanlar; yeni iş fırsatlarından haberdar olur, mesleğiyle ilgili girişimcilik faaliyetlerinde bulunabilir, kariyerini geliştirebilir ve sektörü daha yakından tanıma imkanı yakalar.

6. Esnek Çalışma Saatleri Sunar

Kısmi süreli çalışan kişiler, diğerleri gibi günün büyük kısmını çalışmaya ayırmazlar. Yeri geldiğinde günde 1-2 saat çalışıp sonrasında başka işlere odaklanırlar. Böylece gün içerisinde daha verimli olabilirler. Ayrıca işveren ile anlaşarak ister gece ister gündüz çalışabilirler.

7. Çalışanın Performansını Test Etme Şansı Verir

İşverenler açısından bakıldığında da part time çalışmanın avantajlarından söz edilebilir. Örneğin bir iş yeri, bir çalışanın iyi olup olmadığını test etmek için önce o kişiyle part time çalışıp seviyesini görebilir. Eğer çalışanın performansını beğenirse tam süreli iş teklifinde bulunabilir. Böylece iş yerinin insan kaynağı daha etkin kullanılmış olur.

8. Dönemsel İşlerde Mükemmel Bir İstihdam Kaynağıdır

Proje bazlı ve dönemsel işler ile mevsimlik işlerde kısmi süreli çalışanları istihdam etmek oldukça mantıklı bir tercihtir. Çünkü tam süreli işlerde çalışanlar genelde 1 yıldan daha uzun süre boyunca o iş yerinde kalmak ister ancak yarı zamanlı işlerde böyle bir durum ile çok sık karşılaşılmaz.

9. Bordro Maliyeti Düşüktür

Part time çalışmanın avantajlarından biri de yine işverenler açısından bakıldığında bordro maliyetinin düşük olmasıdır. Yarı zamanlı kişilerin maaşı diğerlerinden daha düşüktür ve bu kişiler tam süreli çalışanlara göre daha az çalıştığı için sigorta primleri de daha düşük olur. Tüm bunlar, işverenin daha kârlı olmasını sağlar.

Part Time Yapılabilecek Meslekler Nelerdir?

Part time yapılabilecek meslekler şu şekilde sıralanabilir:

• Garson
• Komi
• Aşçı
• Barista
• Barmen/barmaid
• İçerik yazarı
• Grafik tasarımcı
• Yazılım mühendisi
• İnternet editörü
• Haber editörü
• Satış danışmanı
• Vale görevlisi
• Temizlik elemanı
• Tekstil işçisi
• Çağrı merkezi müşteri temsilcisi
• Öğretmen
• Satış temsilcisi
• Animatör
• Yoga eğitmeni
• Pilates eğitmeni
• Anaokulu öğretmeni
• Müzisyen
• Şoför

Part time yapılabilecek meslekler, yukarıdakilerle sınırlı değildir. Ancak yarı zamanlı yapılabilecek işler daha çok bilişim ve dijital alanda karşımıza çıkmakla birlikte yeme-içme sektöründe, eğlence ve eğitim gibi farklı sektörlerde de karşımıza çıkabilir. Özellikle en kolay para kazanma yolları olarak tanımlayabileceğimiz çevirmenlik, influencerlık, dropshipping gibi internetten para kazanmayı sağlayan mesleklerde part time çalışma imkanı vardır.