Aile Danışmanı Nasıl Olunur? Aile Danışmanı Ne İş Yapar?
Aile danışmanı danışanlarla terapi yapar, gereken durumlarda danışanları ilaç ve psikiyatri desteği almaları için yönlendirir, velayet ve boşanma davalarında aile bireyleri hakkında mahkemede ifade verir. Aile danışmanı olmak için üniversitelerin Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik, Psikoloji, Çocuk Gelişimi, Sosyal Hizmet, Sosyoloji, Tıp veya Hemşirelik bölümlerinden mezun olmak gerekir. Bu bölümlerden birini bitirenler aile danışmanlığı eğitimi alarak bu mesleği icra ederler.
Aile Danışmanı Nedir?
Aile danışmanı, aile bireylerinin ve çiftlerin duygusal veya kişiler arası problemlerinin çözülmesi için psikolojik danışmanlık hizmeti veren çalışandır. Aile danışmanları, aile içinde veya çiftler arasında yaşanan boşanma, ayrılık, anlaşmazlık, çatışma gibi sorunların çözümünde görev alır.
Aile terapistliği, aile içindeki bireylerin ilişkilerini daha sağlıklı hale getirmesi için çalışan bir ruh sağlığı alanıdır. Psikolojik danışmanlıkta bireysel terapi yapılabileceği gibi çiftlere ve ailelere de terapi yapılabilir. Bireysel sorunların dinamiği ile çiftler arasındaki problemlerin dinamiği birbirinden farklı olduğu için aile terapisine ihtiyaç duyulmaya başlamıştır. Bunun sonucu olarak da aile danışmanlığı ülkemizde ve dünyada popüler bir meslek olmuştur.
Aile danışmanları, ruh sağlığı alanında yetkin kişilerdir. Etik ilkelere bağlı hareket etmeli, danışanlarla yaptığı seanslarda gizlilik ilkesine ayrı bir önem göstermelidir. Aile terapisti, çiftlerin ve ailelerin yaşadığı problemleri çözerken psikolojik danışmanlık ilkeleri ve teknikleri, aile danışmanlığı kuramları gibi bilimsel verilerden faydalanır.
Aile Danışmanı Ne İş Yapar?
Aile danışmanı; evlilik öncesi ve sonrasında çiftler arasında yaşanan problemleri ya da aileyi oluşturan bireyler arasında görülen sorunların çözülmesini sağlar. Danışanlara duygusal destek verir ve onların daha sağlıklı ilişkiler kurması için içinde bulundukları durumu, kendi duygu ve düşüncelerini fark etmesini sağlar. Çözüm için danışanların harekete geçmesine yardımcı olur.
Aile danışmanları aile içinde ergenlerin ve çocukların yaşadığı problemlerin çözümü, ebeveynlerin çocuklarıyla kurduğu iletişimi güçlendirme gibi alanlarda da hizmet verir. Belirlenen günlerde danışanlarla seans yapar, seans sırasında belirli aile danışmanlığı yaklaşımlarını ve psikolojik danışmanlık tekniklerini kullanarak danışana yardımcı olur. Seans sürecinde not tutarak ya da ses kaydı alarak önemli kısımları kayıt altına alır.
Aile terapisti sanılanın aksine sadece evli çiftlerle terapi yapmaz; boşanmış çiftlerle, ayrılık aşamasında olanlarla, henüz evlenmemiş çiftlerle veya bireylerle de seans yapabilir. Ancak bireylerin yaşadığı problemleri daha derinlikli ele almak için bireysel terapi alanında uzmanlaşmış ruh sağlığı uzmanlarından destek istemek daha mantıklı olacaktır.
Aile Danışmanı Olma Şartları Nelerdir?
Aile danışmanı olma şartları aşağıda sıralanmıştır.
- Üniversitede Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik, Psikoloji, Çocuk Gelişimi, Sosyal Hizmet, Sosyoloji, Tıp veya Hemşirelik bölümlerinden birini okumak
- YÖK onaylı ya da MEB onaylı toplam 450 saatlik aile danışmanlığı eğitimi almak
- Aile danışmanlığı sertifikası almak
- Psikolojik danışmanlık ilke ve tekniklerine hakim olmak
- Etik ilkelere ilişkin duyarlı olmak
Aile danışmanı olmanın yollarından biri de aile danışmanlığı üzerine yüksek lisans ya da doktora yapmaktır. Bu şartı sağlayan kişiler de aile danışmanı olarak çalışabilir.
Aile Danışmanında Bulunması Gereken Özellikler Nelerdir?
Aile danışmanında bulunması gereken özellikler şunlardır:
- Hoşgörülü ve anlayışlı olmak
- Farklılıklara saygılı olmak
- Etkili iletişim kurabilmek
- Aktif dinleme becerisi gösterebilmek
- Empatik olmak
- Güçlü gözlem yeteneğine sahip olmak
- Sabırlı olmak
Lise Mezunu Aile Danışmanı Olabilir mi?
Hayır, lise mezunu olan biri aile danışmanı olamaz çünkü aile danışmanı olmak için ilgili lisans bölümlerinden birini (PDR, Psikoloji, Çocuk Gelişimi, Sosyal Hizmet, Sosyoloji, Tıp veya Hemşirelik) bitirmek şarttır. Bu şartı sağlayan kişiler, aile danışmanlığı eğitimi aldıkları zaman aile danışmanı unvanıyla çalışabilirler.
Aile Danışmanı Olmak için Hangi Eğitimler Alınır?
Aile danışmanı olmak için kişinin Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik (PDR), Psikoloji, Çocuk Gelişimi, Sosyal Hizmet, Sosyoloji, Tıp veya Hemşirelik bölümlerinden birinden mezun olması ve ardından aile danışmanlığı eğitimi alması gerekir. Aile danışmanlığı eğitiminin en az 300 saati teorik ve 150 saati uygulamalı (en az 30 saati süpervizyon eşliğinde olmalı) olmak üzere toplam 450 saatlik bir sertifika programı olması gerekir.
Ayrıca aile danışmanlığı eğitimi, Milli Eğitim Bakanlığının onayladığı kurumlar, üniversitelerin sürekli eğitim merkezleri (SEM) ya da üniversite onaylı kurumlar tarafından verilmesi gerekir. Bu kriterleri karşılamayan kurumlardan alınan sertifikanın resmi olarak aile danışmanı unvanı kazanmak için geçerliliği olmayacaktır.
Aile Danışmanı Kaç Yıl Okur?
Aile danışmanı olmak için en az 5 yıl eğitim almak gerekir. Bu süre, lisans eğitimi ve aile danışmanlığı eğitimine ayrılan zamanı kapsar.
Aile danışmanı olmak için en az 4 yıl lisans (Tıp okuyanlar için bu süre 6 yıldır) bölümü okumak ve ortalama 1 yıl süren aile danışmanlığı eğitimi almak gerekir. Dolayısıyla bu mesleği yapmak için ortalama 5 yıl boyunca eğitim alınır.
Ancak ruh sağlığı detaylı bir alan olduğu için aile terapistlerinin kendini mesleki olarak geliştirmesi de önemlidir. Bunun için psikoloji alanında düzenlenen eğitimlere katılım sağlamak gerekebilir.
Aile Danışmanı Olmak için Kaç Puan Gerekir?
Aile danışmanı olmak için aile danışmanlığı eğitimi sonunda yapılan sertifika sınavından en az 70 puan almak şarttır.
Öte yandan bu mesleği icra etmek için üniversitede Tıp, Psikoloji, Hemşirelik, Sosyoloji, Sosyal Hizmet, Çocuk Gelişimi veya Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik bölümlerinden mezun olmak gerekir. AYT'de sayısal puan türüne ait Tıp taban puanları 459,35666, Hemşirelik taban puanları 163,31938 ve eşit ağırlık puan türüne ait Psikoloji taban puanları 166,92985, Sosyoloji taban puanları 224,64981, Sosyal Hizmet taban puanları 166,75232, Çocuk Gelişimi taban puanları 162,40318, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık taban puanları ise 318,11208’dir.
Aile Danışmanı Nerelerde Çalışabilir?
Aile danışmanı kadın ve aile sağlığı merkezlerinde, rehabilitasyon merkezlerinde, psikolojik danışmanlık merkezlerinde, bakanlıkların il merkez müdürlüklerinde, belediyelerde, bilirkişi danışmanı pozisyonunda aile mahkemelerinde çalışabilir.
Aile danışmanları mezuniyet ve sertifika koşullarını sağladığı ve gerekli izinleri aldığı sürece kendi merkezlerini de açabilir. Açtıkları aile danışmanlığı merkezinde diğer aile danışmanlarını istihdam edebilir ve onlardan belirli bir komisyon ücreti alarak çalışabilir.
Aile Danışmanı Maaşları Ne Kadar?
Aile danışmanı maaşları 30.000 TL ile 100.000 TL aralığındadır.
Aile danışmanı maaş aralığı; kişinin aile danışmanlığı alanında ne kadar yetkin olduğuna, ayda kaç danışan aldığına, çalıştığı bölgeye, alanında ne kadar tanınan biri olduğuna göre değişir. Örneğin mesleğe yeni başlamış bir aile danışmanı ortalama 30.000 TL kazanır ancak deneyim kazandıkça maaşı 100.000 TL’ye kadar çıkar.
Aile terapisti seans başına ücret alır dolayısıyla maaşları dönem dönem değişim gösterebilir. Ayrıca çalıştıkları bölge de aldıkları ücrette önemli bir kriterdir. Örneğin aile danışmanları sosyoekonomik seviyesi yüksek yerlerde seanslardan daha yüksek ücret kazanabilir. Ancak sosyoekonomik seviyesi düşük olan yerlerde aile danışmanının kazancı daha düşük olabilir.
Aile Danışmanı Seans Ücretleri Ne Kadardır?
Aile danışmanı seans başına ortalama 700 TL ile 3000 TL arasında ücret alır. Bazı danışmanlık merkezlerinde ücretler, danışanın maddi durumuna göre değiştirilebilir. Örneğin maddi durumu yeterli olmayan ve terapiye ihtiyaç duyan danışanlar için indirim yapılabilir.
Aile danışmanlığı seansları ücretsiz de yapılabilir. Bunun için e-Devlet üzerinden Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne aile danışmanlığı başvurusu yapılabilir.
Aile Danışmanı Emeklilik Şartları Nelerdir?
Özel sektörde aile danışmanı olarak çalışan erkeklerin 7200 prim günü sayısını doldurması gerekir. Bu kişiler için emeklilik yaşı kademeli olarak artar ve 60 yaşından başlayıp 65'e kadar devam eder. Özelde aile danışmanı olarak çalışan kadınlar ise sigortalılık süresi önemli olmaksızın 7200 gün prim ödedikleri takdirde 58 yaşında emekli olmaya hak kazanır.
Kamuda aile danışmanı olarak çalışan erkekler, 8 Eylül 1999 itibarıyla 25 yıl prim ödedikleri takdirde yaş koşulu olmadan istedikleri zaman emekli olurlar. Bu koşulu sağlamayanlar ise gereken prim süresi ve yaşa göre emekli olur. 1 Mayıs 2008 itibarıyla işe başlayan erkekler ise 9000 prim gününü doldurdukları takdirde 60 yaşında emekli olmaya hak kazanır.
Devlette aile danışmanı olarak çalışan kadınlar, 8 Eylül 1999 itibarıyla 20 yıl prim ödedikleri takdirde yaş koşulu olmadan istedikleri zaman emekli olurlar. Bu koşulu sağlamayanlar ise gereken prim süresi ve yaşa göre emekli olurlar. 1 Mayıs 2008 itibarıyla işe başlayan kadınlar ise 9000 günü doldurdukları takdirde 58 yaşında emekli olurlar.
Devlette Aile Danışmanı Olmak için Ne Yapılmalıdır?
Devlette aile danışmanı olmak için üniversitede Psikoloji, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik, Çocuk Gelişimi, Sosyal Hizmet, Sosyoloji, Tıp veya Hemşirelik Bölümü okumak, ardından 450 saatlik Aile Danışmanlığı Eğitimi almak gerekir. Bu şartların dışında KPSS’de yeterli puana sahip olmak gerekir.
Devlette aile danışmanlığı için ilan açan kamu kurumlarının düzenlediği mülakatlara katılıp beklenen performansı sergilemek gerekir. Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, kasten işlenmiş suçlardan ötürü 1 yıl ve üzeri ceza almamak, yüz kızartıcı suç işlememek gibi kriterleri sağlamak gerekir.
Yurt Dışında Aile Danışmanı Olmak için Ne Yapılmalıdır?
Yurt dışında aile danışmanı olmak için lisans diploması ile aile danışmanlığı sertifikasının gidilecek ülkede bu mesleği icra etmek için geçerli olması gerekir. Öte yandan gidilecek ülkenin dilini mesleği icra edecek derecede bilmek ve yurt dışında çalışmak için gerekli işlemleri yerine getirmek gerekir.
Yurt dışına çıkış yasağının olmaması ve yurt dışında çalışma izni almak gibi kriterleri sağlamak, yurt dışında çalışmak için oldukça önemlidir. Bunun dışında aile danışmanının gideceği ülkenin kültürüne hakim olması da önemlidir. Çünkü danışanların anlattığı problemler, içinde yaşadıkları toplum ve kültür ile yakından ilişkilidir.
