
Oyun Terapisi Nedir? Nasıl Uygulanır? Faydaları Nelerdir?
Oyun terapisi, çocukların duygularını, düşüncelerini ve ihtiyaçlarını oyunlar ve oyuncaklar aracılığıyla ifade etmelerini sağlayan özel bir terapi yöntemidir. Bu terapi süreci, çocukların bilişsel, duygusal ve sosyal becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur. Oyun terapisti, çocuğun kurduğu oyun dünyasına dahil olarak onun oyun diliyle iletişim kurar ve iç dünyasını anlamaya çalışır.
Oyun terapisinin temel amacı, çocuğun yaşadığı duygusal zorlukları oyun yoluyla ifade etmesine olanak tanımak ve ona güvenli bir ortam sunmaktır. Süreç boyunca çocuk, kendi iç dünyasını keşfederek sorunlarıyla başa çıkma becerisi kazanır. Terapi sonunda ise çocuğun daha sağlıklı bir gelişim sürecine girmesi ve duygusal dengesini kurması hedeflenir.
İçindekiler
Oyun Terapisi Nedir?
Oyun terapisi, çocukların duygu, düşünce ve ihtiyaçlarını oyunlar ve oyuncaklar aracılığıyla ifade etmelerine yardımcı olan özel bir terapi yöntemidir. Çocuklar, yetişkinler gibi duygularını kelimelerle ifade etmekte zorlanabilir, bu nedenle oyun terapisi onların kendilerini en doğal ve rahat hissettikleri ortamda duygularını dışa vurmalarını sağlar.
Bu terapi yöntemi, çocuğun bilişsel, duygusal ve sosyal gelişimini destekleyerek, yaşadığı travmalar, korkular, kaygılar ve diğer duygusal sorunlarla başa çıkmasına yardımcı olur. Oyun terapisti, çocuğun kurduğu oyun dünyasına dahil olarak onun oyun diliyle iletişim kurar ve iç dünyasını anlamaya çalışır. Sürecin sonunda çocuğun duygusal yüklerini hafifletmesi, özgüven kazanması ve sağlıklı bir gelişim sürecine girmesi amaçlanır.
Oyun terapisi, ilk kez 1921 yılında Amerikalı çocuk terapisti Hermine Hug-Hellmuth tarafından uygulanmıştır. Hug-Hellmuth, çocukların oyun yoluyla iç dünyalarını ifade edebilecekleri fikrini ortaya atan ilk bilim insanlarından biridir. Daha sonra 1930'lu yıllarda Melanie Klein, oyun terapisini psikanalitik bir yaklaşımla ele alarak çocukların bilinçdışı düşüncelerini ve duygularını oyun aracılığıyla ortaya koyabileceğini savunmuştur. Virginia Axline ise 1940'lı yıllarda Carl Rogers’ın hümanist yaklaşımını temel alarak oyun terapisinin yapılandırılmamış (non-direktif) bir modelini geliştirmiş ve bu yöntemi yaygınlaştırmıştır.
Oyun Terapisi Nasıl Uygulanır?
Oyun terapisi, çocuğun oyun ve oyuncaklar aracılığıyla duygularını ifade etmesine olanak tanıyan yapılandırılmış veya yapılandırılmamış bir terapi süreciyle uygulanır. Terapist, çocuğun oyun dünyasına dahil olarak onun duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışır ve terapi sürecini çocuğun bireysel ihtiyaçlarına göre şekillendirir.
Terapi süreci genellikle bir oyun odasında gerçekleşir ve çocuğun kendini rahat hissedebilmesi için özel olarak tasarlanmış oyuncaklar, figürler, kum havuzu ve sanat malzemeleri gibi çeşitli materyaller kullanılır. Terapist, çocuğun serbestçe oyun oynamasına izin vererek onun kendini ifade etmesini destekler.
Gerekli durumlarda terapist yönlendirici sorular sorarak veya belirli oyun teknikleri uygulayarak süreci yönetir. Oyun terapisi bireysel olarak yapılabileceği gibi, bazen ebeveynlerin de sürece dahil edildiği terapiler uygulanabilir. Terapinin süresi ve yöntemi, çocuğun yaşadığı duygu durumuna ve terapiye verdiği tepkiye bağlı olarak değişir.
Evde Oyun Terapisi Uygulanabilir mi?
Hayır, evde oyun terapisi tam anlamıyla uygulanamaz çünkü oyun terapisi, özel eğitim almış bir terapist tarafından yürütülen profesyonel bir süreçtir.
Oyun terapisi, çocuğun duygularını oyun diliyle ifade etmesini sağlarken, terapist de bu süreci doğru şekilde analiz edip yönlendirir. Ebeveynler çocuklarıyla oyun oynayarak onların duygusal gelişimini destekleyebilir ancak bu profesyonel terapinin yerini tutmaz. Yanlış yönlendirmeler, çocuğun duygularını bastırmasına veya farklı şekillerde ifade etmesine neden olabilir. Özellikle travma, kaygı, öfke kontrolü veya duygusal zorluklar yaşayan çocuklar için bir uzman desteği almak çok daha sağlıklı ve etkili olacaktır.
Oyun Terapisi Yöntemleri Nelerdir?
Oyun terapisi yöntemleri şunlardır:
- Filial terapi: Ebeveynlerin terapist rehberliğinde çocuklarıyla oyun terapisi tekniklerini uyguladığı bir yaklaşımdır. Aile bağlarını güçlendirmek için kullanılır.
- Deneyimsel terapi: Çocuğun duygularını anlamlandırmasını sağlamak için oyun, drama ve sanat gibi yaratıcı yöntemlerin kullanıldığı bir terapi modelidir.
- Kum tepsisi tekniği: Çocukların duygu ve düşüncelerini semboller, figürler ve kum tepsisi aracılığıyla ifade etmelerine olanak tanır.
- Çocuk merkezli terapi: Çocuğun kendi oyun sürecini yönlendirdiği, terapistin yalnızca güvenli bir ortam sağladığı, yapılandırılmamış bir oyun terapisi türüdür.
- Kukla yöntemi: Çocukların kuklalar aracılığıyla duygularını ve yaşadığı olayları dolaylı yoldan ifade etmesine yardımcı olan bir tekniktir.
- Theraplay: Çocuğun ebeveynleriyle güvenli bağlar kurmasını desteklemek amacıyla fiziksel temas, oyun ve etkileşim içeren bir terapi yöntemidir.
- Adlerian (Adlerci) yöntem: Alfred Adler’in bireysel psikoloji kuramına dayanan, çocuğun sosyal bağlarını ve özgüvenini geliştirmeye yönelik bir terapi modelidir.
- Masal terapisi: Çocukların yaşadığı duygusal sorunları çözmelerine yardımcı olmak için hikâyeler ve masallar kullanılan bir terapi yöntemidir.
- Psikanaliz alanında uygulanan teknik: Freud ve Melanie Klein gibi psikanalistlerin geliştirdiği, çocuğun bilinçdışı düşüncelerini ve duygularını oyun yoluyla ortaya çıkarmayı amaçlayan bir yaklaşımdır.
- Floortime yöntemi: Otizm ve gelişimsel farklılıkları olan çocuklar için kullanılan, ebeveynin çocuğun oyununa katılarak sosyal ve duygusal etkileşimi arttırdığı bir terapi modelidir.
- Gelişimsel oyun terapisi: Çocuğun yaşına ve gelişim düzeyine uygun olarak yapılandırılan, duygusal ve sosyal becerilerini geliştirmeye odaklanan bir terapi yaklaşımıdır.
Oyun terapisi, çocukların duygularını ifade etmelerine, problem çözme becerilerini geliştirmelerine ve sağlıklı bir gelişim süreci geçirmelerine yardımcı olan etkili bir yöntemdir. Farklı terapi teknikleriyle desteklenen bu süreç, çocuğun ihtiyaçlarına uygun şekilde şekillendirilerek en verimli sonuçların alınmasını sağlar.
Oyun Terapisinin Faydaları Nelerdir?
Oyun terapisinin faydaları şu şekildedir:
- Çocukların duygu ve düşüncelerini oyun yoluyla ifade etmelerine yardımcı olur.
- Özgüvenlerini arttırarak kendilerini daha rahat ifade etmelerini sağlar.
- Kaygı, korku ve stres gibi duygusal zorluklarla başa çıkmalarına destek olur.
- Sosyal becerilerini geliştirerek arkadaş ilişkilerini güçlendirir.
- Problem çözme yeteneklerini ve bilişsel becerilerini arttırır.
- Travma ve zorlayıcı yaşam olaylarının etkilerini azaltmaya yardımcı olur.
- Dikkat, odaklanma ve öz kontrol becerilerini geliştirmeye katkı sağlar.
Oyun terapisi 3 ile 10 yaş arasındaki çocukların uyum ve davranış problemlerinin anlaşılıp giderilmesini, öz güven kazanmasını, duygusal problemlerini azaltmasını sağlar. Tüm bunlar, oyun terapistinin çocuğu etkin ve empatik bir biçimde dinlemesiyle mümkün olur.
Oyun Terapisti Nedir?
Oyun terapisti, oyun terapisi yöntemleri ve teknikleri konusunda eğitim almış, çocuklarla çalışan ruh sağlığı uzmanıdır. Çocukların duygusal, sosyal ve bilişsel gelişimini desteklemek amacıyla oyun temelli terapötik süreçleri yönetir.
Oyun terapisti olabilmek için üniversitelerde Psikoloji Bölümü mezunu olmak gereklidir. Ancak psikoloji eğitimi sırasında oyun terapisiyle ilgili özel bir ders bulunmadığından mezuniyet sonrası bu alanda eğitim ve sertifika programlarına katılmak zorunludur. Ayrıca Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık (PDR) Bölümü mezunları da oyun terapisi eğitimini tamamladıktan sonra bu alanda çalışabilmektedir.
Oyun Terapisti Ne İş Yapar?
Oyun terapisti, oyun terapisi tekniklerini kullanarak çocukların duygu ve düşüncelerini ifade etmelerine, yaşadıkları duygusal zorlukları aşmalarına ve psikososyal gelişimlerini desteklemeye yardımcı olur.
Oyun terapisti, terapi sürecinde çocuğun oyun yoluyla kendini ifade etmesine olanak tanır ve onun duygusal durumunu anlamaya çalışır. Çocuğun kaygı, travma, öfke, korku veya davranış sorunları gibi problemlerini ele alarak uygun terapi yöntemleri ile çözüm geliştirmesine rehberlik eder.
Ebeveynlere süreçle ilgili danışmanlık yaparak çocuğun terapi dışında da desteklenmesini sağlar. Aynı zamanda çocuğun gelişim sürecini takip ederek terapi sürecinin etkinliğini değerlendirir ve gerektiğinde farklı teknikler uygular.
Oyun Terapisi Kitap Önerileri Nelerdir?
Oyun terapisi kitap önerileri şunlardır:
- Oyun Terapisi - Virginia M. Axline
- Çocuk Merkezli Oyun Terapisi - Garry L. Landreth
- Travma ve Oyun Terapisi - Paris Goodyear-Brown
- Filial Oyun Terapisi - Rise VanFleet
- Deneyimsel Oyun Terapisi - Byron E. Norton, Carol S. Norton
- Oyun Terapisinin Temelleri - Charles E. Schaefer
- Kum Tepsisi Terapisi - Dora Kalff
- Theraplay: Bağlanma Temelli Oyun Terapisi - Phyllis B. Booth, Ann M. Jernberg
- Oyun Terapisi Teknikleri - Charles E. Schaefer, Donna Cangelosi
- Masal Terapisi - Susan Perrow
Bu kitaplar, oyun terapisi alanında uzmanlaşmak isteyen ruh sağlığı profesyonelleri ve ebeveynler için kapsamlı bilgiler sunarak çocukların duygusal dünyasını anlamalarına yardımcı olur.

SEO İçerik Yöneticisi
1995 yılında İstanbul’da dünyaya gelen Görkem Hasgül, lise öğreniminin ardından Müjdat Gezen Sanat Merkezi Konservatuvarını %100 burslu olarak kazanmıştır.
MSM’deki Yazarlık Bölümü eğitiminin ardından djital bir dergide içerik editörlüğü yapan Hasgül, 2018 yılında ülkenin en büyük reklam ajanslarından biri olan TBWA/Istanbul – Being Çözüm’de reklam yazarlığı yapmıştır.
Sonraları çeşitli ajanslarda metin yazarlığı tecrübeleri edinmiş olsa da kariyerini dijital alanda sürdürmüş ve yine bu dönemde SEO alanında uzmanlaşmıştır.
Şu an Türkiye’nin en büyük online eğitim platformu olan Boğaziçi Enstitüsünde içerik direktörlüğü pozisyonunda çalışmaktadır.