Bir Delinin Hatıra Defteri Kitap Özeti ve Konusu
Bir Delinin Hatıra Defteri kitabı, Rus yazar Nikolay Gogol tarafından kaleme alınmış bir romandır. Sonradan tiyatroya da uyarlanan Bir Delinin Hatıra Defteri kitap özeti, bizlere dünyanın adaletsizliğini bir delinin yaşadıkları üzerinden anlatır. Roman, sınıf ayrımının önemsizliğini ve ön yargılarımızı bir kenara bırakmamız gerektiğini vurgular.
Bir Delinin Hatıra Defteri roman özeti, kısaca beş öyküden oluşan ve içerdiği öykülerle Rusya’da devlet kurumlarının yozlaşmışlığını, toplumdaki tabakalaşmayı, üst-ast ilişkisini anlatır. Bir Delinin Hatıra Defteri detaylı özetini yazının devamında okuyabilirsiniz.
İçindekiler
Bir Delinin Hatıra Defteri Kitabının Özeti
Rus yazar Nikolay Gogol'un "makam" kavramını ele alan kitabı, beş durum öyküsünden oluşur. Bu öyküler; zengin-fakir, kral-halk, güçlü-zayıf, alt sınıf-üst sınıf ve memurlar arasındaki hiyerarşik farklılıklardan bahseder. Bir Delinin Hatıra Defteri kitabında halk arasındaki ayrıma değinilmesine rağmen "Palto" öyküsü makam ve mevkii düşüncesini en somut şekilde anlatır.
Ana karakterimiz olan Akaki Akakiyeviç, dokuzuncu dereceden bir memurdur. Bir dairede yaşayan Akaki, en büyük zevki ve işi olan yazıları kopya etmektedir. Devlet dairesindeki işinde muntazam bir şekilde yazıları ve mektupları kopya eder. Ancak Akaki, akıl sağlığı yerinde olmayan ve yoksul biridir. İşine gitmek için giydiği eskiyen ve yırtık paltosu, diğer memurlar tarafından alay konusu olur. Ona haksızlık yapsalar bile Akaki sesini çıkarmaz. Ancak komşusu terzi Petroviç'in tavsiyesiyle yeni bir palto yaptırır ve tüm parasını bu paltoya harcar. Büyük bir heyecanla yeni paltosunu giyip işe giderken diğer memurlar onun için bir parti düzenlemiştir. Akaki istememesine rağmen partiye katılır ve kutlamadan sonra yeni paltosu çalınır. İş arkadaşlarından biri, üst memurlardan bir "önemli kişi"yi ziyaret etmesi halinde paltosunu bulabileceğini söyler. Akaki, önemli kişiyi bulur ve derdini anlatır. Ancak otoriter, kendini beğenmiş, üst sınıf biri olan önemli kişi, onu çok ağır bir şekilde azarlar ve kovar. Bu olaydan sonra Akaki, hastalanır ve ölür.
Akaki'nin ölümünden sonra, insanlar onun hayaletinin dolaştığını ve insanların paltolarını çaldığını söylentiler arasında yaymaya başlar. Bir önemli kişi, Akaki'nin öldüğünü öğrenir ve bu durum onun vicdanını rahatsız eder ancak bu duygu kısa sürede geçer. Bir gün önemli kişi, at arabasında seyahat ederken Akaki'nin hayaleti gelir ve zorla onun paltosunu alır. Bu olaydan sonra Akaki'nin ruhu artık görülmez. Bu hikaye; üst düzey memurların otoriterliği, bencilliği, alt sınıfı hor görme ve adaletsizlik gibi konuları anlatmaktadır.
Diğer öykülerden biri olan "Bir Mayıs Gecesi ve Suda Boğulan Kız" hikayesinde Levko ve Ganna adında iki sevgilinin aşkı anlatılır. Levko bir işçidir ancak babası zengin bir muhtar olduğu için oğlunun Ganna ile evlenmesine izin vermez. Ancak bir efsanede anlatılan hayalet kız, Levko'ya Ganna ile evlenmesi için yardım eder ve hikaye, ikisinin kavuşmasıyla sona erer.
İkinci hikayede ise "Neva Bulvarı" anlatılır. Yazar, Neva Bulvarı'nı çok geniş bir biçimde tasvir eder ve kısa bir öykü ile anlatır. Bu öyküde Rusya’nın tüm toplumsal tabakalarından söz edilir.
Üçüncü öyküde, yazarın kitabına adını veren Bir Delinin Hatıra Defteri anlatılır. Bu hikayede, Akaki'nin hikayesinde olduğu gibi fakir biri olan İvanov adlı bir deli vardır ve çalıştığı yerdeki albayın kızı Sofi'ye aşıktır. İvanov, köpeklerle konuşabilen bir delidir ve Sofi'nin köpeğinin mektuplarını çalar. Ancak Sofi'nin başka biriyle evleneceğini öğrenince eve baskın yapar.
Bu sırada İspanya Kralı 8. Ferdinand tahtı terk etmiştir. İvanov, kendisinin yeni İspanya Kralı olduğunu düşünerek insanlara bunu söyler. Kendisinin artık kral olduğunu ve Sofi ile evlenebileceğini düşünür.
Hikayenin sonunda İvanov akıl hastanesine götürülür ve orada kendisinin İspanya'ya gittiğini, 8. Ferdinand'ın tahtına oturacağını düşünür. Artık İvanov; akıl hastanesini İspanya, diğer delileri halkı ve kendisini de oranın kralı sanmaktadır.
Dördüncü öykünün adı "Burun" olarak geçiyor. Bu öyküde, özel bir eğitim almış ve sekizinci derece memur olan Binbaşı Kovalev, bir sabah uyandığında burnunun yerinde olmadığını fark ediyor ve burnunu aramaya başlıyor. Burun ise o sabah berber İvan'ın ekmeğinin içinden çıkıyor ancak İvan sarhoş olduğu için burnunu kesip kesmediğini hatırlamıyor ve bir beze sarıp göle atıyor. Kovalev, burnu olmadan rütbe sahibi olamayacağını ve alt sınıf olacağını düşünerek üzülüyor. Ancak yedi ay sonra bir sabah uyandığında burnunun yerine geri geldiğini görüyor ve çok seviniyor.
Bu öyküleri incelediğimizde yaşanılan olağanüstü olayların delilerin hatıra defterlerinde kurguladıkları öyküler olduğunu görüyoruz. Bu olayları anlatan kişiler ise delilerdir. Gogol, bu eserinde devlet dairelerindeki üst sınıf memurları eleştirmiştir. Bu makam sahiplerinin özellikleri arasında alt sınıfı ezme, kendini üstün görme ve ayrım yapma yer alıyor. Gogol, bu kitabında sadece adil bir dünya istemiştir.
Bir Delinin Hatıra Defteri Kitabının Yazarı Nikolay Gogol Hakkında Kısaca Bilgi
Bir Delinin Hatıra Defteri romanının yazarı Nikolay Vasilyeviç Gogol, 1809 yılında Ukrayna'nın Velyki Sorochyntsi adlı köyünde dünyaya gelmiştir. Ukrayna asıllı bir Rus olan Gogol, realizmin önemli temsilcileri arasında bulunur. Doğalcı okulu kuran yazar, daha çok oyun ve roman türünde eserler üretmiştir.
Gogol’ün en bilinen eseri Bir Delinin Hatıra Defteri’dir. Toplumsal problemlere değinen bu eser haricinde yazarın Palto, Ölü Canlar, Müfettiş, İki Soylu Kişinin Öyküsü, Taras Bulba adlı kitapları da vardır. Yaşadığı dönemde sürekli Puşkin ile kıyaslanan Gogol, 4 Mart 1852 tarihinde Rusya’nın Moskova kentinde yaşamını yitirmiştir.
Bir Delinin Hatıra Defteri Kitabının Kısa Özeti
Bir Delinin Hatıra Defteri kitabının kısa özeti aşağıdaki gibidir.
Bir Delinin Hatıra Defteri kitabı, Rus memurlarının kokuşmuşluğunu, devlet kurumlarındaki çöküntüyü, ayrımcılığı ve sınıflar arasındaki çatışmayı ele alan beş adet öyküden oluşur. Kitaba ismini veren öykülerden biri olan Bir Delinin Hatıra Defteri ise İvanov adlı bir delinin albay kızı Sofi ile evlenmek istemesi ancak psikiyatri hastanesine yatırılmasını anlatır. İvanov, kendini yeni İspanya kralı zannetmeye başlar ve diğer delilerin ise kendisinin halkı olduğunu düşünür. Bu hikaye kısaca sınıf ayrımını ve Rusya’daki aristokratik düzeni anlatır.
Bir Delinin Hatıra Defteri Kitabının Konusu Nedir?
Bir Delinin Hatıra Defteri kitabının konusu, romanda yer alan beş adet öykü üzerinden anlatılan toplumsal tabakalaşma, sınıflar arasındaki farklılıklar ve ayrımlar, memurların yozlaşması gibi temalardır. Kitaptaki her öyküde bir delinin yazdıklarını okuruz. Bu yazılanlar üzerinden Rus toplumunun aristokratik yapısını anlarız.
Tam bir toplum eleştirisi niteliğinde olan Bir Delinin Hatıra Defteri kitabı, toplumun farklı kesimleri arasında çıkan çatışmayı, üst ve alt sınıflar arasındaki ilişkileri, ayrımcılığı ve ön yargıyı konu ediniyor.
Bir Delinin Hatıra Defteri Kitabının Arka Kapak Bilgisi
Bir Delinin Hatıra Defteri, Burun ve Palto adlı öykülerden oluşmaktadır. Gogol'un ilk eserine ismini veren üç ayrı hikayesini içermektedir. Gogol, insanlar arasında var olan makam ve mevkilerin ne kadar çevresinde dolaşılsa da ikiyüzlü bir hiyerarşi yarattığını anlatarak adaletsizlik yüzünden çivisi çıkmış dünyadaki sıra dışı karakterleri ve olayları ele almaktadır. Bu olaylar, birbirinden çarpıcı özelliğe sahiptir ve hicivlerle doludur. Hikayelerin her biri, okuyucunun kendi davranışlarını da sorgulaması için yüzleşme fırsatı sunar. Okurken öfke duyulan hal ve hareketlerin bizzat kendisi tarafından yapıp yapılmadığını sorgulayarak kendini eleştirdiği zümrenin davranışlarını yapmakta olduğunu fark etmek işten bile değildir. Gogol'un olağanüstülüklerle dolu öyküleri, bir delinin hatıra defterinden alınmış ve anlatıcıları da deli olan absürt olayları konu etmektedir.