Aile Hekimi Nasıl Olunur? Aile Hekimi Ne İş Yapar?
Aile hekimi anamnez alma, hastalıkları tedavi etme, gerektiği zaman evde sağlık hizmeti verme, aşı uygulamalarını gerçekleştirme gibi görevleri yapar. Aile hekimi olmak için üniversitede Tıp Bölümü okumak ve aile hekimliği üzerine uzmanlık eğitimi alarak sertifika kazanmak gerekir.
Aile Hekimi Nedir?
Aile hekimi, kendisine başvuran hastaların sağlık kontrolünü yapmakla, hastalıkları tedavi etmekle ve önleyici hizmet vermekle görevli uzman doktordur. Aile hekimi, aile sağlığı merkezlerine başvuran hafif düzeydeki hastalıkların tedavisinden sorumludur.
Grip, aşı, pansuman, ufak yaralanmalar, bulaşıcı hastalıklar gibi sağlık vakalarında aile hekimi görev yapar. Hastanın MR, röntgen gibi cihazlarla detaylı incelenmesi gereken durumlarda aile hekimi çalışamaz. Bu tip vakalarda hastaları uzman doktorlara yönlendirir.
Aile Hekimi Ne İş Yapar?
Aile hekimi; sağlık ocağına, yeni adıyla aile sağlığı merkezine başvuran hastanın şikayetini dinler, hastayı muayene eder ve gereken durumlarda tedavi edilmesi için ilaç yazar. Aile hekimi ayrıca evde tedavi gören hastaları ziyaret eder, onların sağlık durumunu takip eder ve evde bakım uygulamalarını yerine getirir.
Aile hekimi hem tedaviye yönelik hem de önleyici sağlık hizmetlerinde bulunur. Örneğin bulaşıcı hastalıkların önlenmesi, aşı çalışmalarının yapılması, toplum sağlığını korumak için bilinçlendirme çalışmalarının yapılması gibi görevler önleyici sağlık hizmetlerine girer. Aile hekimleri tedaviye yönelik olarak ise genellikle 1. basamak sağlık hizmetleri dahilinde çalışır, hastaların sağlık durumunu düzenli olarak takip eder ve onları gerektiğinde ilgili birimlere yönlendirir.
Aile hekimi doğum planlaması, kontrolü ve sağlıklı bir hamilelik süreci geçirilmesi gibi alanlarda da hizmet verir. Anne ve çocuk sağlığını koruma ve bu alanlarda ortaya çıkan hastalıkları tedavi etme, bakım verenleri çocuk sağlığı konusunda bilinçlendirme gibi görevleri de yerine getirir.
Aile Hekimi Hangi Hastalıklara Bakar?
Aile hekimi iç hastalıkları, kadın hastalıkları ve doğum, genel cerrahi, göğüs hastalıkları, cildiye, kalp-damar hastalıkları, salgın hastalıklar, sporcu hastalıkları, aşılama gibi alanlardaki hastalıklara bakar.
Örneğin aile hekimi, grip, soğuk algınlığı, yüksek ateş, öksürük, mide bulantısı, kusma, ishal, karın ağrısı, mevsimsel alerji gibi hastalıkların tedavisinden sorumludur. Kısaca aile hekimlerinin birinci dereceden sağlık hizmetlerinde görev aldığını söylemek mümkündür. Böylece hastanelerdeki yoğunluğun azaltılmasında önemli rol oynarlar.
Aile hekimleri kısa süreli istirahat ve ayakta tedavi gerektiren hastalıkların iyileştirilmesinden sorumludur. Hastaya rapor yazıp onun belirli süre dinlenerek iyileşmesine yardımcı olur. Hastanın daha kapsamlı bir şekilde muayene edilmesi gerektiğini fark ettiğinde onu ilgili birimlere sevk eder.
Aile hekimi göz muayenesi de yapar ancak sadece okuma tablosu olduğu için muayeneyi detaylı yapamaz. Bu nedenle göz ile ilgili hastalıklarda kişiyi genellikle bu alanda uzman bir doktora yönlendirir.
Aile Hekimleri Hangi Testleri Yapar?
Aile hekimleri kan tahlili, idrar ve dışkı tahlili, kan sayımı, biyokimya tahlilleri (kandaki şeker, elektrolit vs. ölçümü yapılır), tiroid fonksiyon testleri, hepatit markerları, HIV, AIDS, cinsel yolla bulaşan hastalıklar gibi bulaşıcı hastalıklara yönelik testler, vitamin-mineral eksiklerini tespit etmeye yönelik testler, kan grubu tayini testleri yapar.
Aile Hekimi Olma Şartları Nelerdir?
Aile hekimi olma şartları aşağıda sıralanmıştır, bu şartları yerine getirenler aile hekimi unvanı alıp çalışabilir.
- Tıp Bölümü mezunu olmak
- Tıpta Uzmanlık Sınavı’na (TUS) girerek en az 50.04536 puan almak
- Aile hekimliği üzerine uzmanlık eğitimi almak
- Aile hekimliği sertifikasına sahip olmak
- basamak sağlık hizmetleri hakkında bilgi sahibi olmak
Aile hekimleri tüm bunların yanında bazı kişilik özelliklerine ve becerilere de sahip olmalıdır. Örneğin iyi bir aile hekimi; çözüm odaklı olmak, sorunlara işlevsel çözümler üretmek, pratik olmak, hızlı ve doğru karar verebilmek, analitik düşünme becerisine sahip olmak, sayısala yatkınlık, gelişmiş iletişim ve aktif dinleme becerisine sahip olmak gibi özellikleri taşımalıdır.
Aile Hekimleri TUS’a Girer mi?
Evet, aile hekimi olmak için TUS’a (Tıpta Uzmanlık Sınavı) girmek gerekir. Ancak üniversitede Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nı bitiren kişiler TUS’a girmeden de aile hekimi unvanını alarak aile sağlığı merkezlerinde çalışabilir.
Aile Hekimi Olmak için Hangi Eğitimler Alınır?
Aile hekimi olmak için üniversitede Tıp Bölümü okunmalı, ardından Tıpta Uzmanlık Sınavı’na (TUS) girip aile hekimliği üzerine uzmanlık eğitimi alınmalıdır. Ancak tıp fakültelerinin Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nı bitirenler de aile hekimi olur.
Aile hekimi olmak için bir diğer seçenek ise Tıpta Uzmanlık Sınavı’na (TUS) girip herhangi bir alanda uzmanlık elde etmek, ardından aile hekimliği uzmanlık eğitimi almaktır.
Aile Hekimi Kaç Yıl Okur?
Aile hekimi olmak için 7 yıl eğitim alınmalıdır.
Bu süre, altı yıllık Tıp eğitimi ile üniversiteden sonra alınan sertifika programına ayrılan zamanı kapsamaktadır. Ancak doğrudan tıp fakültelerinin Aile Hekimliği Anabilim Dalı’nda okuyanlar için gereken süre 6 yıldır. Tıpta Uzmanlık Sınavı’na girdikten sonra Aile Hekimliği Eğitimi alarak mesleği icra edecekler için ise 8-9 yıllık bir süre gerekebilir.
Aile Hekimi Olmak için Kaç Puan Gerekir?
Aile hekimi olmak için Tıpta Uzmanlık Sınavı’na (TUS) girip en az 50.04536 puan almak gerekir.
Tıpta Uzmanlık Sınavı’na girmek için ise üniversitede Tıp Bölümü okumak gerekir. AYT’de sayısal puan türünden hesaplanan Tıp taban puanları ise 459,35666 olarak belirlenmiştir.
Aile Hekimi Nerelerde Çalışabilir?
Aile hekimi aile sağlığı merkezlerinde çalışır ancak pratisyen hekim olarak başka sağlık kuruluşlarında da görev yapabilir. Ayrıca akademik alanda da faaliyet gösterebilirler.
Aile hekimleri direkt devlete bağlıdır dolayısıyla özel sektörde aile hekimi olmak mümkün değildir.
Aile Hekimi İş Yeri Hekimi Olabilir mi?
Evet, aile hekimi çalışma saatleri dışında ve kurumunun iznini alarak ayda 30 saatten fazla olmamak kaydıyla iş yeri hekimliği yapabilir.
Aile Hekimi Maaşları Ne Kadar?
Aile hekimi maaşları 35.000 TL ile 50.000 TL aralığındadır.
Aile hekimi maaş aralığı, kişinin mesleğinde ne kadar kıdemli olduğuna ve mesaisine göre değişiklik gösterir. Aile hekimleri mesleğe yeni başladığı dönemde ortalama 35.000 TL maaş alırken ilerleyen zamanlarda maaşı 50.000 TL’ye kadar çıkar.
Aile Hekimi Emeklilik Şartları Nelerdir?
Aile hekimleri özel sektörde çalışma imkanına sahip değildir dolayısıyla emeklilik şartları da kamu sektörüne göre belirlenir.
Devlette aile hekimi olarak çalışan erkekler, 8 Eylül 1999 itibarıyla 25 yıl prim ödedikleri takdirde yaş koşulu olmadan istedikleri zaman emekli olurlar. Bu koşulu sağlamayanlar ise gereken prim süresi ve yaşa göre emekli olur. 1 Mayıs 2008 itibarıyla işe başlayan erkekler ise 9000 prim gününü doldurdukları takdirde 60 yaşında emekli olmaya hak kazanır.
Kamuda aile hekimi olarak çalışan kadınlar, 8 Eylül 1999 itibarıyla 20 yıl prim ödedikleri takdirde yaş koşulu olmadan istedikleri zaman emekli olurlar. Bu koşulu sağlamayanlar ise gereken prim süresi ve yaşa göre emekli olurlar. 1 Mayıs 2008 itibarıyla işe başlayan kadınlar ise 9000 günü doldurdukları takdirde 58 yaşında emekli olurlar.
Aile Hekimi Nasıl Giyinir?
Aile hekimi, kıyafet yönetmeliğinde belirlenen şekilde beyaz doktor önlüğü, gömlek, pantolon veya kadınlarda etek şeklinde kıyafetler tercih etmelidir. Aile hekimlerinin spor giyinmemesi gerekmektedir. Ancak ceket, kravat gibi resmi kıyafetlerin giyilmesi zorunlu tutulmamıştır.
