Öz geçmişini güçlendir!
Keşfet!
Keşfet!
Üniversite sertifikalı eğitimler
Üniversite sertifikalı eğitimler
Meslek Yazıları
Güncelleme Tarihi: 21 Nisan 2025

Öğretim Görevlisi Nasıl Olunur? Ne İş Yapar? Maaşları Ne Kadar?

Öğretim Görevlisi Nasıl Olunur? Ne İş Yapar? Maaşları Ne Kadar?

Öğretim görevlisi, üniversitelerde teorik veya uygulamalı dersleri anlatan ve öğrencilerin akademik gelişimini destekleyen bir akademik personeldir. Bu unvan, lisansüstü eğitimi tamamlayan, belirli şartları karşılayan ve üniversitelerde ders verme yetkisi kazanan bireylere verilir.

Öğretim görevlisi olmayı hedefleyenler, yüksek lisans mezunu olup akademik kariyer planlar. Üniversitelerin açtığı ilanlara başvurarak yazılı ve/veya sözlü sınavlardan başarılı olan adaylar arasından seçilirler. Eğitimden danışmanlığa kadar geniş bir görev tanımına sahip olan öğretim görevlileri, hem akademiye katkı sağlar hem de öğrencilerin bilgiyle buluşmasını sağlar.

Öğretim Görevlisi Nasıl Olunur?

Öğretim görevlisi olabilmek için yükseköğretim kurumlarının belirlediği akademik ve yasal şartların sağlanması gerekir. En temel koşul, ilgili alanda en az tezli yüksek lisans mezunu olmaktır. Ardından üniversitelerin duyurduğu öğretim görevlisi kadro ilanlarına başvuru yapılır. Bu ilanlar, Resmî Gazete ve YÖK Akademik İlan platformu üzerinden yayınlanır.

Başvuru sürecinde adayların ALES’ten en az 70 puan, YÖKDİL, YDS veya eşdeğer bir yabancı dil sınavından da geçerli puan almaları gerekir. Başvurusu kabul edilen adaylar, ilanı açan üniversitenin yapacağı yazılı ya da sözlü sınavlara girer. Bu sınavların sonucunda en yüksek puanı alan aday, öğretim görevlisi kadrosuna yerleşir. Uygulamalı alanlarda yüksek lisans şartı aranmayabilir ve sadece lisans mezunu olup alanında en az 2 yıl deneyimi olan kişiler de başvurabilir.

Devlet Üniversitesinde Öğretim Görevlisi Nasıl Olunur?

Devlet üniversitesinde öğretim görevlisi olmak için en az tezli yüksek lisans mezunu olmanız ve ALES’ten en az 70 puan almanız gerekir.

Bu şartları sağlayan adaylar, devlet üniversitelerinin Resmî Gazete ve YÖK Akademik İlan platformunda yayınladığı kadro ilanlarına başvurabilir. Başvuru sürecinde adaylardan transkript, mezuniyet belgesi, ALES sonucu ve varsa yabancı dil puanı gibi belgeler talep edilir.

Ön değerlendirmeyi geçen adaylar, yazılı ya da sözlü sınava alınır. ALES, lisans mezuniyet notu ve sınav puanı belirli oranlarla hesaplanarak en yüksek puanı alan aday öğretim görevlisi olarak atanır. Bazı uygulamalı alanlarda yüksek lisans şartı aranmayabilir, bu durumda en az 2 yıl mesleki deneyim şartı devreye girer.

Özel Üniversitede Öğretim Görevlisi Nasıl Olunur?

Özel üniversitede öğretim görevlisi olabilmek için ilgili alanda en az tezli yüksek lisans mezunu olmanız gerekir.

Devlet üniversitelerine benzer şekilde özel üniversiteler de öğretim görevlisi alımında ALES puanı ve akademik yeterlilik şartı arar. Ancak bazı özel üniversiteler bu şartları daha esnek yorumlayabilir ya da yalnızca mülakatla değerlendirme yapabilir. İlanlar çoğunlukla üniversitenin kendi internet sitesinde ve YÖK Akademik İlan platformunda yayımlanır.

Başvuru süreci sonunda adaylar, akademik yetkinliklerine ve ders verecekleri alandaki uygulama deneyimlerine göre seçilir. Yabancı dil eğitimi verilen bölümler için YDS, YÖKDİL ya da eş değer bir sınavdan geçerli puan istenebilir. Özel üniversitelerde öğretim görevlileri, sözleşmeli statüyle çalışır ve atamaları üniversite yönetim kurulu kararıyla yapılır.

Yurt Dışında Öğretim Görevlisi Nasıl Olunur?

Yurt dışında öğretim görevlisi olabilmek için yüksek lisans mezunu olmanız ve başvurduğunuz ülkenin akademik kriterlerini karşılamanız gerekir.

Her ülkenin üniversite sistemine göre şartlar değişiklik gösterebilir. Avrupa ülkelerinde genellikle yüksek lisans derecesi ve iyi düzeyde İngilizce (ya da ilgili ülkenin dili) yeterliliği aranır. Amerika Birleşik Devletleri’nde ise yüksek lisansa ek olarak doktora adaylığı veya tamamlanmış doktora şartı da olabilir. Başvuru süreci, üniversitelerin kendi sitelerinden veya uluslararası akademik kariyer platformlarından yürütülür.

Adaylardan akademik öz geçmiş (CV), niyet mektubu, referans mektupları, yayın listesi ve öğretim tecrübesi belgeleri istenir. Bazı ülkelerde çalışma izni için üniversite sponsorluğu gerekirken bazı ülkelerde doğrudan başvuru yapılabilir. Öğretim görevlisi pozisyonları "lecturer", "assistant lecturer" veya "adjunct faculty" gibi farklı unvanlarla anılabilir.

Öğretim Görevlisi Olmak için Kaç Puan Gerekir?

Öğretim görevlisi olabilmek için ALES’ten en az 70 puan almanız gerekir. Bu puan, öğretim görevlisi kadrolarına başvuru yapabilmeniz için gereken alt sınırdır. Ancak ilanlara çok sayıda başvuru geldiğinde rekabet artar ve yerleşebilmek için daha yüksek puanlara ihtiyaç duyulur.

ALES puanı, başvuru değerlendirmesinde %60 oranında etkili olur. Kalan %40'lık kısım ise lisans not ortalaması ve kurumun yapacağı sınav sonuçlarıyla belirlenir. Bazı uygulamalı alanlarda ALES şartı aranmayabilir ancak bu durumda en az iki yıl mesleki deneyim şartı aranır. Ayrıca yabancı dil şartı olan kadrolar için YDS, YÖKDİL ya da eşdeğeri sınavlardan en az 50 veya ilan kriterlerine göre daha yüksek puan istenebilir.

Öğretim Görevlisi Kaç Yıl Okur?

Öğretim görevlisi olabilmek için en az 6 yıl akademik eğitim alınması gerekir.Bu sürece lisans eğitimiyle başlanır ve ortalama 4 yıl sürer. Ardından öğretim görevlisi kadrosuna başvurabilmek için tezli yüksek lisans tamamlanması gerekir. Bu da ortalama 2 yıl sürer. Toplamda en az 6 yıllık bir eğitim süreci tamamlanmış olur.

Bazı uygulamalı alanlarda yüksek lisans zorunlu olmayabilir ancak bu durumda adayın alanında en az iki yıllık deneyime sahip olması gerekir. Yurt dışında öğretim görevlisi olmak isteyenlerde ise bazı ülkeler doğrudan doktora şartı da arayabilir.

Öğretim Görevlisi Ne İş Yapar?

Öğretim görevlisi, üniversitelerde belirli bir uzmanlık alanında ders veren ve uygulamalı eğitim süreçlerini yürüten akademik personeldir. Ana görevi öğrencilere teorik bilgiyi aktarmakla sınırlı değildir; aynı zamanda laboratuvar, atölye ya da saha uygulamalarında aktif rol alır.

Öğretim görevlileri müfredat hazırlanmasına katkı sağlar, ders materyalleri geliştirir, sınav yapar ve öğrenci performanslarını değerlendirir. Bazı bölümlerde staj koordinasyonu, projelere danışmanlık yapma ve sanayi iş birlikleri yürütme gibi görevleri de bulunur.

Akademik yayın yapma zorunluluğu bulunmasa da bazı üniversiteler bu alanda üretken olmayı teşvik eder. Ayrıca idari görevler, jüri üyelikleri ve çeşitli kurul çalışmalarında da yer alabilirler.

Öğretim Görevlisi Nerelerde Çalışabilir?

Öğretim görevlileri, üniversitelerin fakültelerinde, meslek yüksekokullarında ve yüksekokullarında görev yapar.

Devlet ve vakıf üniversitelerinde kadrolu ya da sözleşmeli olarak çalışabilirler. Ayrıca bazı öğretim görevlileri, sanayi iş birlikleri kapsamında teknoparklarda, uygulama araştırma merkezlerinde ya da sürekli eğitim merkezlerinde de görev alabilir.

Uygulamalı eğitim ağırlıklı alanlarda ise sektör tecrübesi olan öğretim görevlileri, ilgili bölümün atölye ya da laboratuvar çalışmalarında doğrudan sorumluluk üstlenir. Yurt dışındaki üniversitelerde de "lecturer" ya da "instructor" unvanlarıyla istihdam edilebilirler.

Öğretim Görevlisi Maaşları Ne Kadar?

Öğretim görevlisi maaşları, görev yapılan kuruma ve kişisel kıdeme bağlı olarak ortalama 50.000 TL ile 70.000 TL arasında değişiklik gösterir.

Devlet üniversitelerinde yeni başlayan bir öğretim görevlisi, temel maaş ve ek ders ücretleriyle birlikte yaklaşık 50.000 TL gelir elde eder. Hizmet süresi arttıkça ve aile yardımı, çocuk yardımı gibi ek kalemler devreye girdikçe bu rakam yükselir. Özel üniversitelerde ise maaşlar daha geniş bir aralığa sahiptir.

Bazı vakıf üniversitelerinde deneyimli öğretim görevlilerine 70.000 TL’ye kadar ödeme yapılabilir. Sektör deneyimi olan, uygulamalı ders veren ya da çift anadalda görev alan akademisyenlerin maaşı da daha yüksek olabilir.

Öğretim Görevlisi Mesleğinin Zorlukları Nelerdir?

Öğretim görevlisi mesleğinin zorlukları şunlardır:

  • Akademik ilerleme olanaklarının sınırlı olması

  • Sözleşmeli çalışma nedeniyle iş güvencesinin zayıf olması

  • Ders yükünün dönemsel olarak artması

  • Uygulamalı derslerde fiziksel yorgunluk yaşanması

  • Araştırma yapmak isteyenler için zaman kısıtlaması

  • İdari görevlerin akademik faaliyetlerle çakışması

  • Öğrenci beklentilerinin ve iletişiminin yönetilmesindeki zorluklar

Bu zorluklara rağmen öğretim görevliliği, bilgi aktarma, uygulama tecrübesi kazandırma ve üniversite atmosferinde çalışma gibi pek çok tatmin edici yön barındırır. Disiplinli çalışma alışkanlığı olan ve eğitimden keyif alan kişiler için uzun vadeli bir mesleki tatmin sunar.

Öğretim Görevlisinin Emeklilik Şartları Nelerdir?

Öğretim görevlilerinin emeklilik şartları, çalıştıkları kurumun kamu ya da özel olmasına ve sigorta başlangıç tarihlerine göre farklılık gösterir. Özel üniversitelerde görev yapan erkek öğretim görevlileri, 8 Eylül 1999'dan sonra işe başladılarsa sigortalılık süresi dikkate alınmaksızın 7000 gün prim ödediklerinde 60 yaşında emekli olurlar.

1 Mayıs 2008 tarihi itibarıyla işe başlayan erkekler içinse prim günü şartı 7200’e çıkar ve emeklilik yaşı kademeli olarak artarak 60’tan başlayıp 65’e kadar uzar. Kadın öğretim görevlileri için de benzer bir sistem geçerlidir. 8 Eylül 1999’dan sonra işe başlayan kadınlar, 7000 gün prim ödeyerek 58 yaşında emekli olabilirken, 1 Mayıs 2008 sonrası işe başlayanlar için bu prim şartı 7200’e çıkar ve yine 58 yaşında emekliliğe hak kazanılır.

Kamu üniversitelerinde görev yapan öğretim görevlileri için durum daha farklıdır. Erkek öğretim görevlileri, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta girişi varsa ve 25 yıl prim ödemişlerse yaş şartı aranmadan istedikleri zaman emekli olabilirler. Bu tarihten sonra işe başlayanlar ise 9000 gün prim ödediklerinde 60 yaşında emekliliğe hak kazanır.

Kadın kamu öğretim görevlileri de 8 Eylül 1999'dan önce işe başlamışlarsa ve 20 yıl prim ödemişlerse yaş şartı olmadan emekli olabilirler. 1 Mayıs 2008 sonrası işe başlayan kadınlar ise 9000 prim günü ile 58 yaşında emekli olmaya hak kazanır. Bu nedenle öğretim görevlilerinin emeklilik süreci, hem kurum türüne hem de sigorta başlangıç tarihlerine göre detaylı şekilde planlanmalıdır.

Öğretim Görevlisi Nasıl Giyinir?

Öğretim görevlileri, akademik ciddiyeti yansıtan sade ve profesyonel bir giyim tarzında giyinirler. Kadınlar blazer ceket, sade elbise, etek veya kumaş pantolon gibi parçaları tercih ederken erkekler gömlek, kumaş pantolon ve gerektiğinde ceket ile derslere katılır.

Günlük derslerde rahat ama düzenli bir görünüm tercih edilirken jüri oturumları, sunumlar veya resmi toplantılarda daha klasik ve şık kombinler öne çıkar. Takım elbise zorunlu değildir ancak kurumsal temsiliyet gerektiren durumlarda tercih edilebilir. Giyim tarzı, çalışılan üniversitenin kültürüne ve bölüm yapısına göre değişebilir.


Paylaş:
Bu İçerikler de İlginizi Çekebilir

Eğitim Danışmanımız ile iletişime geç.
Hemen Ara
+90 850 840 54 37
Whatsapp ile destek al
İletişime geçmek için tıkla
Menüyü Kapat