Yapay Zeka Nedir? Nasıl Çalışır?

Yapay zeka, makine öğrenmesi metodunu kullanarak insan zekası gibi etrafında topladığı bilgiler aracılığıyla kendini geliştirebilen bir sistemdir. 

Yapay zeka, çeşitli programlama dilleri kullanılarak oluşturulur. Yapay zeka teknolojisi kullanılarak kod yazılır, bu kodlar ile bilgisayar programları ve uygulamaları geliştirilir. 

Yapay zeka sayesinde yeni bir işlem yaptırmak için bu uygulamalara her seferinde yeniden kod yazmaya gerek kalmamaktadır, uygulama kullanıcıların program ile girdiği etkileşim aracılığıyla yeni bilgileri edinip kendini geliştirmektedir.

Yapay Zeka Ne Demek?

Yapay zeka, tıpkı insan gibi dışarıdan gelen bilgileri yeniden kullanıp kendini geliştirmek üzere derleyen bir sistem veya makinedir. Yapay zeka, günümüzde makine öğrenmesi adı verilen bir bilişim alanı ile birlikte değerlendirilir.

Yapay zeka kullanılarak çeşitli bilgisayar programları geliştirilir. Yapay zeka destekli programlar sayesinde programa yeni bir kod yazmak yerine programın kendi kendine öğrenerek ilgili komutu yerine getirmesi sağlanır.

Yapay Zekanın Amacı Nedir?

Yapay zekanın amacı insan zekasına benzer şekilde çalışan akıllı robotlar üretmektir. Böylece insanların her defasında sistemi yeniden kurmasına veya yeniden kod yazmasına gerek kalmamaktadır. Yapay zeka ile akıllı robot üretimi yapılır ve bu robotlar yerine getirilmesi gereken görevlerin bir insana göre çok daha kısa sürede bitirilmesini sağlar.

Yapay Zeka Nasıl Çalışır?

Yapay zeka (AI), insan benzeri düşünme ve problem çözme süreçlerini simüle etmek için tasarlanmış bir teknoloji alanıdır. Temel olarak yapay zeka algoritmaları büyük miktarda veriyi analiz eder, bu verilerden anlamlı desenler çıkarır ve bu desenlere dayanarak tahminler veya kararlar üretir. Bu süreç, verilerle sürekli etkileşim içinde çalışan algoritmaların eğitilmesiyle gerçekleşir. AI’nin çalışma prensibi, verilerin işlenmesi, sınıflandırılması ve çıktılar oluşturulması gibi adımlara dayanır.

Makine öğrenmesi (machine learning) ve derin öğrenme (deep learning) bu teknolojinin en önemli alt dallarıdır. Makine öğrenmesi, sistemin geçmiş verilere dayanarak öğrenmesini sağlar, derin öğrenme ise yapay sinir ağları (neural networks) kullanarak daha karmaşık veri setlerini analiz eder.

Sinir ağları, insan beyninin çalışma prensiplerinden ilham alır ve çok katmanlı yapılar üzerinden veriyi işler. Bu sistemler, görüntü tanıma, ses işleme ve doğal dil anlama gibi birçok alanda üstün performans gösterir. Yapay zeka, doğru algoritmalar ve güçlü verilerle, insan hayatını kolaylaştıran çözümler sunar.

Yapay Zeka İlk Ne Zaman Kullanıldı?

Yapay zeka kavram olarak ilk kez 1956 yılında John McCarthy ve ekibi tarafından Dartmouth College'da yapılan bir konferansta kullanıldı. Ancak John McCarthy ve ekibinin yapay zekayı bir kavram olarak kullanmasından önce Alan Mathison Turing tarafından ortaya atılan “Makineler öğrenebilir mi?” sorusu ile terim daha önce gündeme getirilmişti. 

Yapay zeka somut bir ürün olarak ise ilk kez 1956'da Allen Newell, Herbert A. Simon ve Cliff Shaw tarafından yazılan "Logic Theorist" ile karşımıza çıkar. Logic Theorist, ilk yapay zeka programı olarak bilinmektedir.

Yapay Zeka Nasıl Ortaya Çıktı?

Yapay zeka, 1308’de Katalan bilim insanı Ramon Llull’un yapay zeka terimini kavramsallaştırması ile ortaya çıktı. Yapay zekanın geçmişi bu kadar eskilere dayansa da günümüzde kullanılan yapay zeka terimi ilk kez 1956’da John McCarthy, Nathaniel Rocheste, Marvin Minsky ve Claude Shannon tarafından net bir şekilde ortaya atıldı.

John McCarthy, Nathaniel Rocheste, Marvin Minsky ve Claude Shannon, İngiltere New Hampshire'daki Dartmouth College'da düzenlenen bir konferansta yapay zeka kavramından bahsetti. John McCarthy ve ekip arkadaşları konferansta “Yapay Zekanın İki Aylık, 10 Kişilik Bir Araştırması” adlı bir sunum yaparak bu kavramdan söz etti. Özellikle John McCarthy “yapay zekayı icat eden kişi” olarak bilinen bir isimdir.

Yapay Zeka Türleri Nelerdir?

Yapay zeka türleri şunlardır:

• Dar Yapay Zeka (Narrow AI)
• Genel Yapay Zeka (General AI)
• Süper Yapay Zeka (Super AI)

Dar Yapay Zeka (Narrow AI)

Dar yapay zeka, belirli bir görev veya probleme odaklanmış yapay zeka türüdür. Örneğin, sesli asistanlar, öneri motorları ve görüntü tanıma sistemleri gibi alanlarda kullanılır. İnsan gibi genel bir zeka sergileyemez, sadece programlandığı işlevi yerine getirir.

2. Genel Yapay Zeka (General AI)

Genel yapay zeka, farklı görevlerde insan gibi öğrenip uygulama yapabilen bir yapay zeka türüdür. Henüz geliştirilmemiş bir konsept olarak kabul edilir. Genel yapay zeka, geniş bir yelpazede bilgi ve beceri sergileyerek çok yönlü problem çözme yeteneklerine sahip olmayı hedefler.

3. Süper Yapay Zeka (Super AI)

Süper yapay zeka, insan zekasını aşan, bağımsız olarak düşünebilen ve kararlar alabilen bir yapay zeka türüdür. Henüz bilim kurgu veya teorik düzeyde incelenmektedir. Süper yapay zeka, yaratıcı düşünme ve etik karar verme gibi yeteneklerle gelecekte büyük bir etki yaratma potansiyeline sahiptir.

Yapay Zeka Nerelerde Kullanılır? Uygulama Alanları Nerelerdir?

Yapay zeka şu alanlarda kullanılır:

• Pazarlama
• Bankacılık ve finans
• Tarım
• Sosyal medya
• Dijital pazarlama
• Uzay araştırmaları
• Sağlık
• İletişim

Yapay Zeka ile Gelecekte Neler Yapılabilir?

Yapay zeka ile gelecekte şunlar yapılabilir:

• Ağır yüklerin taşınmasında kullanılabilir.
• Afetzedelerin kurtarılmasında yapay zekadan yararlanılabilir.
• Sesli asistan uygulamalarının geliştirilmesinde kullanılabilir.
• Giyilebilir teknolojinin gelişiminde yapay zekadan faydalanılabilir.
• Sağlık alanında yeni teknolojiler geliştirilebilir.
• Yapay zeka destekli doktor asistanları aracılığıyla kişinin sağlık durumu takip edilebilir.
• Müşteriler ile daha etkili ve hızlı iletişim kuran chatbotlar üretilebilir.
• Yapay zeka ile gelecekte herkes kendi chatbot’unu oluşturabilir.
• Pazarlama alanında daha sağlam stratejiler geliştirilebilir.

Yukarıda sıralananlar yapay zeka ile gelecekte yapılabilecekler arasında gösterilen birkaç örnektir. Yapay zeka günümüzde sürekli gelişen, popüler bir alandır. Bu yüzden yapay zeka ile gelecekte yapılabileceklere ilişkin öne sürülen tahminler de sürekli değişmektedir.

Yapay Zeka Teknolojisinin Gelecekteki Rolü Nedir?

Yapay zeka teknolojisi, gelecekte birçok sektörde öncü bir rol üstlenerek hayatın her alanını dönüştürmeye devam edecektir. Sağlık, eğitim, finans, üretim ve ulaşım gibi sektörlerde yapay zeka, daha verimli, hızlı ve kişiselleştirilmiş çözümler sunarak hizmet kalitesini arttıracaktır. Özellikle sağlık alanında, hastalıkların erken teşhisi ve tedavi süreçlerinin iyileştirilmesi yapay zekanın en önemli katkılarından biri olacaktır.

Bunun yanı sıra otonom araçlar, akıllı şehirler ve çevre izleme sistemleri gibi uygulamalar, yapay zekanın sürdürülebilirlik ve yaşam kalitesine olan etkisini gösterecektir. Gelecekte yapay zeka, insana benzer karar verme yetenekleriyle yaratıcı işlerde destekçi olacak, daha karmaşık problemleri çözerek inovasyonu hızlandıracaktır. Ancak etik sorumluluklar, veri güvenliği ve insan kontrolünün korunması gibi konular, bu teknolojinin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi için önemli bir rol oynayacaktır.

Yapay Zeka Örnekleri Nelerdir?

Yapay zeka örnekleri şu şekilde sıralanabilir:

• Yüz tanıma teknolojisi kullanan akıllı telefonlar
• Alışveriş sitelerinde adresin otomatik işlenmesi
• Mesajlaşmada metinlerin otomatik düzeltilmesi
• YouTube, Spotify vb. platformlarda size şarkı önerilmesi
• Netflix’in kullanıcıya özel arayüze sahip olması
• İnternet bankacılığında sık kullanılan chatbotlar
• Dijital asistanlar (örneğin Siri, Alexa vb.)
• Sosyal medyada sayfa akışının beğenilerinize göre düzenlenmesi

Bir Yapay Zeka Neler Yapabilir?

Bir yapay zeka, onu programlayan kişinin yazdığı koddan fazlasını yapabilir. Örneğin yapay zeka ile otomatik metin düzenleme, kişiye özel arayüze sahip olan bir dijital platform kurma, kişiyle bir insan gibi iletişim kuran sesli asistan oluşturma, kişinin ilgi alanlarına yönelik tavsiyelerde bulunan robotlar üretme gibi çalışmalar yapılır. Yapay zeka tüm bunları önceden yazılan kodları ve kullanıcıların deneyimlerini bir arada kullanarak yapar.

Yapay zeka robot teknolojisinin gelişiminde de büyük rol oynamaktadır. Örneğin robot süpürgeler, akıllı ev aletleri, uzay araştırmalarında kullanılan robotlar bu alanda ele alınabilir.

Yapay Zeka İş Gücünü Nasıl Etkileyecek?

Yapay zeka, iş gücünde köklü değişimlere yol açacak bir teknoloji olarak öne çıkmaktadır. Otomasyonun artmasıyla birlikte tekrarlayan ve rutin görevler yapay zeka sistemleri tarafından devralınırken bu durum birçok sektörde iş süreçlerini daha hızlı ve verimli hale getirecektir. Ancak bu değişim, bazı işlerin ortadan kalkmasına neden olabileceği gibi aynı zamanda yeni iş alanları ve mesleklerin ortaya çıkmasını da sağlayacaktır.

Yapay zeka, çalışanların daha yaratıcı, stratejik ve yüksek değerli işlere odaklanmasını mümkün kılarken veri analizi, yapay zeka geliştirme ve algoritma tasarımı gibi alanlarda yeni yeteneklere duyulan ihtiyacı arttıracaktır. Bu süreçte bireylerin, değişen iş gücü dinamiklerine uyum sağlayabilmesi için sürekli öğrenme ve becerilerini geliştirme yönünde adımlar atmaları önemlidir. Yapay zekanın iş gücüne etkisi, hem fırsatlar hem de zorluklar sunan bir dönüşüm olacaktır.

En İyi Yapay Zeka Uygulamaları Nelerdir?

En iyi yapay zeka uygulamaları şunlardır:

1. Siri
2. Alexa
3. Google Asistan
4. Veslabs
5. Youper
6. Socratic
7. Dahi.ai
8. IBM Watson
9. Cortana
10. LEVA
11. Elsa Speak

1. Siri

Siri, en iyi yapay zeka uygulamaları arasında ilk sırada gösterilir. Apple tarafından geliştirilen Siri, kişinin sorduğu soruları cevaplayıp ona önerilerde bulunur. Siri, akıllı kişisel asistan olarak bilinir.

2. Alexa

Alexa, en iyi yapay zeka uygulamaları deyince akla ilk gelenler arasında bulunan bir sanal asistandır. Alexa, web sitelerini analiz ederek kişinin uygun bilgiye ulaşmasını sağlar.

3. Google Asistan

Google Asistan, tıpkı Siri gibi müzik çalmak, bir konuda sorulan soruya cevap vermek ve alarm kurmak gibi işlemleri yerine getirir. Google Asistan, iki yönlü görüşmelere imkan vermesi nedeniyle diğer sanal asistanlardan farklıdır. 

4. Veslabs

En iyi yapay zeka uygulamaları arasında bir sohbet robotu olan Veslabs de bulunuyor. Veslabs, müşteri hizmetlerinde çalışan kişilerin iş yükünü hafiflettiği için tercih edilir. Veslabs günlük dilde konuşulanları da algılayabilir.

5. Youper

Youper, kişinin duygu durumunu kontrol ederek onunla sohbet eder ve kişiye özel meditasyon önerilerinde bulunur. Youper, ruh sağlığı alanında tercih edilen bir yapay zeka uygulamasıdır.

6. Socratic

Google'ın yakın zamanda satın aldığı Socratic, ev ödevlerinde öğrencilere yardım etmek için oluşturulmuş bir uygulamadır. Öğrenci merak ettiği bir derse ilişkin telefonunu kullanıp fotoğraf çeker ve Socratic'e yükler. Socratic ise görsel açıklamalar hazırlayarak gerekli bilginin öğrenilmesini sağlar.

7. Dahi.ai

Dahi.ai, kişinin kendi sohbet robotunu kendisinin oluşturmasını sağlayan bir uygulamadır. Dahi.ai ile kişi, yazılım bilgisine sahip olmasa bile kendi sohbet robotunu hazırlayabilir. Dahi.ai’nin yapay zeka teknolojisi ile üretilen sohbet robotları, görüşmenin akıcı ve yararlı olması için çalışır.

8. IBM Watson

IBM Watson, bir soru cevaplama uygulamasıdır. İş süreçlerini kolay bir şekilde halletmeyi sağladığı için avantajlıdır. IBM Watson, küçük verileri kullanarak bile gerekli bilgiyi öğrenebilen bir uygulamadır.

9. Cortana

Cortana, en iyi yapay zeka uygulamaları arasında yer alan bir diğer uygulamadır. Cortana, Microsoft tarafından geliştirilmiştir. Cortana, tıpkı Siri gibi bir akıllı asistan işlevi görür fakat Siri'den daha gelişmiş özelliklere sahiptir. Cortana ile Bing üzerinden merak edilen soruların yanıtları öğrenilebilir, takvim, mesajlaşma ve rehber uygulamaları kullanılabilir.

10. LEVA

LEVA, IBM Watson teknolojisi ile geliştirilmiştir.  Doğal dilde sözlü ve yazılı olarak iletişim kurabilen LEVA, 13 farklı dil desteğine sahiptir. LEVA, kişiye özel bir deneyim sunan ve kullanıcıların taleplerini ilgili sistemlere aktaran bir uygulamadır.

11. Elsa Speak

Elsa Speak, en iyi yapay zeka uygulamaları listesinin en dikkat çekenlerinden biridir. Elsa Speak, İngilizce telaffuzunu geliştirmek isteyen kişilere yönelik oluşturulmuş bir uygulamadır. Elsa Speak ile telaffuz hataları engellenir ve kişinin daha akıcı bir şekilde İngilizce konuşması sağlanır.

Yapay Zeka Mühendisliği Nedir?

Yapay zeka mühendisliği, yapay zeka sistemlerini tasarlama, geliştirme ve uygulamaya yönelik bir mühendislik dalıdır. Bu alan, veri bilimi, makine öğrenmesi, derin öğrenme ve yazılım mühendisliğinin birleşiminden oluşur.

Yapay zeka mühendisleri, akıllı sistemler oluşturmak için algoritmalar geliştirir, verileri işler ve bu sistemlerin performansını optimize eder.

Yapay Zeka Mühendisi Nasıl Olunur?

Yapay zeka mühendisi olmak için üniversitede Yapay Zeka Mühendisliği ya da Yapay Zeka ve Veri Mühendisliği Bölümü okunmalıdır. İyi bir yapay zeka mühendisi olmak için ise kişinin yeni programlama dillerini öğrenmesi, İngilizce bilmesi, bilişim alanındaki yenilikleri takip etmesi, yazılım alanındaki akademik yayınları okuması gerekir.

Yapay Zeka Mühendisliği için Kaç Yıl Okumak Gerekir?

Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü için dört yıl boyunca üniversitede lisans bölümü okumak gerekir.

Bazı üniversiteler İngilizce eğitim verdiği için hazırlık sınıfına sahiptir. Hazırlık dönemi 1 yıl sürmektedir. Dolayısıyla bazı üniversitelerde Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmak 5 yıl sürer.

Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü Nedir?

Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü, üniversitelerin yapay zeka teknolojisi ve makine öğrenmesi alanlarındaki mühendislik bilgilerine ilişkin ders programlarına sahip olan bir lisans bölümüdür.

Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü Olan Üniversiteler Hangileridir?

Türkiye’de Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü olan üniversiteler şunlardır:

• TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi  
• İstanbul Teknik Üniversitesi
• Hacettepe Üniversitesi  
• Bahçeşehir Üniversitesi 

Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü Dersleri Nelerdir?

Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü dersleri şu şekilde sıralanabilir:

• Matematik
• Mikroekonomi Teorisi
• Finansa Giriş
• Türk Dili
• İngilizce
• Bilgisayar Programlama
• Bilgisayar Bilimleri için Ayrık Matematik
• Veri Bilimine Giriş
• Girişimcilik ve Liderlik
• Veri Yapıları
• Doğrusal Cebir ve Uygulamaları
• Eleştirel Düşünce
• Kombinatorik ve Çizge Kuramı
• Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi
• İngilizce Yazma Becerileri
• Yöneylem Araştırmaları
• Sistem Programlama
• Diferansiyel Denklemler
• Olasılık Teorisi
• Psikolojiye Giriş
• İngilizce Sunum Teknikleri
• Algoritma Analizi
• Yapay Zeka
• Veritabanı Sistemleri
• Yapay Öğrenme
• Derin Öğrenme
• Yenilikçi Yapay Zeka Uygulamaları
• Veri Madenciliği

Yapay Zeka Mühendisliği Taban Puanları Kaçtır?

Yapay Zeka Mühendisliği taban puanları 2022 yılında en düşük 320,72407 olup Bahçeşehir Üniversitesindeki ücretli İngilizce bölümüne aittir; en yüksek ise 486,26747 olup TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesindeki İngilizce tam burslu bölüme aittir.

Yapay Zeka Mühendisi Maaşları Ne Kadar?

Yapay zeka mühendisi maaşları 44.500 TL ile 150.000 TL arasında değişir.

Yapay zeka mühendisi maaşları çalışılan kuruma, iş deneyimine ve sektörün mali durumuna bağlı olarak farklılık gösterir. Yapay zeka mühendisi genellikle mesleğin ilk yılında 44.500 TL maaş alır, iki yıl deneyimli bir yapay zeka mühendisi 53.000 TL, üç yıl ve üzeri kadar deneyimli bir yapay zeka mühendisi ise 58.950 TL ile 150.000 TL arasında maaş alır.

Yukarıda verilen maaşlar ortalama bir değere karşılık gelmektedir. Yapay zeka mühendisinin maaşı freelance veya tam zamanlı çalışma durumuna göre değişebileceği gibi yurt içinde ya da yurt dışında çalışmasına göre de farklılık gösterir.

Yapay Zeka Mühendisliği İş İmkanları Nasıldır?

Yapay zeka mühendisliği iş imkanları iyidir çünkü yapay zeka mühendisliği birçok sektörde ihtiyaç duyulan bir alandır. Nitekim Yapay Zeka Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan kişiler yazılım firmalarında, bilişim sektöründe, sağlık teknolojileri alanında, uzay araştırmaları, bankacılık ve dijital pazarlama gibi birçok farklı sektörde iş imkanı bulur.

Yapay Zeka ile İlgili Okunabilecek Kitaplar Nelerdir?

Yapay zeka ile ilgili okunabilecek kitaplar şunlardır:

• 50 Soruda Yapay Zeka (Cem Say)
• Yapay Zeka (Dr. Öğr. Üyesi Atınç Yılmaz)
• Herkes için Yapay Zeka (Zafer Demirkol)
• Yapay Zeka Yerimizi Alacak mı: 21. Yüzyıl için Bir Rehber (Shelly Fan)
• Robotların Yükselişi & Yapay Zeka ve İşsiz Bir Gelecek Tehlikesi (Martin Ford)
• Yaşam 3.0 & Yapay Zeka Çağında İnsan Olmak (Max Tegmark)
• Gençlerle Baş Başa: Yapay Zeka (Erkin Özalp)
• Daha İyi Bir Dünya için Yapay Zeka (Onur Koç & Mustafa Kasap)
• Yapay Zeka İş Başında (Bernard Marr)
• Yapay Zeka - Dijital Dönüşüm (Harvard Business Review Press)
• İnsanlık 2.0 (Ray Kurzweil)
• Hayatımızdaki Algoritmalar (Brian Christian)
• Derin Öğrenme (Umut Kaya)
• Yapay Zeka ve Gelecek (Kolektif)
• Duyarlı Makine - Yapay Zekanın Olgunluk Çağı (Amir Husain)

Yapay Zeka ile İlgili İzlenebilecek Filmler Nelerdir?

Yapay zeka ile ilgili izlenebilecek filmler şunlardır:

• 2001: A Space Odyssey
• Matrix
• Ex-Machina
• Her
• AI Artificial Intelligence (Yapay Zeka)
• I Am Mother
• I, Robot
• Minority Report
• Blade Runner
• Moon
• Wall-E 
• Annihilation
• The Terminator
• Transcendence
• Autómata
• RoboCop
• Demon Seed
• Jexi
• Interstellar
• Tron
• The Machine