Veri Nedir?
Veri, bir tartışma ya da araştırmada geçerliliği ve güvenirliği yüksek olan bir sonuca ulaşmak için gereken bilgilerdir. Verinin bir diğer tanımı ise teknolojik araçlar kullanılarak bilgilerin işlenmesi için formülize edilmesidir. Kısacası veri, doğru ve geçerli kaynaktan alınan bilginin formülize edilmiş halidir.
Veri, ilgili araştırma ya da tartışmanın başlangıcından itibaren araştırmanın gidişatını belirlemek açısından öngörü sağlar. Bir araştırma veriler doğrultusunda şekillenir ve sonuca bağlanır.
Veriler her türlü kategoriye ait olabilir. Veri kategorilerinden birkaçı; kişisel verileri araştırma verileri, açık veri ve büyük veridir.
İçindekiler
Veri Ne Demek?
Veri, nicel ya da nitel şekilde ifade edilebilen bilgi demektir. Veriler bilişim, teknoloji, sağlık, finans ve ekonomi gibi birçok alanda kullanılır. Veri kullanıldığı alana göre farklı isimler alabilir. Örneğin kişisel veri, açık hükümet veri, statik veri gibi adlandırmalara sahip olabilir.
Veriler önem sırasına göre veri tabanı denilen sistemlerde depolanabilir. Bilginin enformatik alanda formülize edilmiş hali olan veriler, gerektiğinde kullanılmak üzere arşivlenmekte ve dosyalanmaktadır.
Veriler kullanılacağı alana bağlı olarak yorumlanabilir. Yorumlanmış veriler eleştiriye açık şekilde araştırmaların sonuç kısımlarında yer alır. Ham veri olarak yorumlanmadan kullanılan veriler ise genellikle bilgisayar verileri olarak nitelendirilir. Bilgisayar verileri, verilerin manipülatif özelliklerini kullanarak çeşitli yazılım altyapıları kurmak için kullanılabilir.
Kişisel Veri Nedir?
Kişisel veri, kime ait olduğu belirli olan ya da formülize ederek belirlenebilecek durumda olan veri çeşididir.
Kişisel veriler bireylerin doğum tarihi, adres, eğitim durumu, doğum yeri ve yaş gibi bilgilerini içerebilir. Kişisel veriler bireylerin kim olduklarını tespit etmeye olanak sağladığı için Kişisel Verilerin Korunması Kanunu gereğince gizli tutulmaktadır.
Kişisel veriler sık olarak sağlık kurumları, bakanlıklar ve çeşitli hizmet kurumları tarafından kişilerin kabulü çerçevesinde kullanılmaktadır. Kişisel verilerin kullanıldığı kurumlarda verilerin saklanması için oluşturulan veri tabanı yüksek derecede güvenli olmalıdır. Kişisel verilerin üçüncü kişi ya da kurumlarla paylaşılması ilgili firmada büyük güvenlik açığı oluşturabilir. Bu durum müşterilerin markaya karşı güvenini azaltacaktır.
Özel Nitelikli Kişisel Veri Nedir?
Özel nitelikli kişisel veri, birey hakkında başkaları tarafından öğrenildiğinde mağduriyet ve dezavantajlı durum yaşatabilme potansiyeline sahip verilerdir. Özel nitelikli kişisel veri, kişisel verilerin bir alt birimidir.
Özel nitelikli kişisel veriler bireyin ırk, din, benimsediği dil, geldiği soy, cinsel yönelimi ve etnik kökeni gibi bilgileri kapsar. Bireylerden çeşitli kurumlarda hizmet kalitesi açısından rıza alınarak istenen bu bilgiler üçüncü kişilerle paylaşılmamalıdır.
Özel nitelikli kişisel verilerin üçüncü şahıs ya da kurumlarla paylaşılması durumunda kişi başkaları tarafından ayrımcılığa maruz kalabilir. Örneğin siyahi ırka sahip bireylerin bilgileri, ırk ayrımı yapan şahısların eline geçtiğinde çeşitli olumsuzluklar ortaya çıkabilir.
Veri Tabanı Nedir?
Veri tabanı, bilgisayar gibi gelişmiş teknolojik araçlarda işlenmiş ya da ham verileri kategorize ederek depolamayı sağlayan yazılımlardır.
Veri tabanları her kategoriye ait verinin güvenli şekilde depolanmasını sağlar. Veri tabanları özellikle kişisel verilerin başkalarının eline geçmemesi için yüksek güvenlikli şekilde tasarlanmalıdır.
Bankalar, sağlık kurumları ve kişilere hizmet veren kuruluşların birçoğu bireylere ait olan, onlardan onay dahilinde alınan bilgileri veri tabanında saklamaktadır. Veri tabanı, ilgili kurumun arşivlemek istediği tüm verileri bir bütün olarak depolama imkanı sunar. Profesyonel bir veri tabanı hiçbir verinin aktarım sürecinde kaybolmasına fırsat tanımadan kullanıcıya güvenli bir veri topluluğu oluşturmaktadır.
Veri Tabanı Yönetim Sistemi Nedir?
Veri tabanı yönetim sistemi; veri tabanının depolanması, sorgulanması ve tanımlanması için gerekli özellikleri sunan teknolojik yazılımlardır.
Veri tabanı yönetim sistemleri birden fazla veri tabanının kısa sürede düzenlenmesi ve kategorize edilmesi için uygundur. Verilerin güncel kalması için gereken revizeler veri tabanı yönetim sistemi üzerinden yapılmaktadır. Aynı zamanda kişiler verilerin yapısal durumunu da veri tabanı yönetim sistemi üzerinden inceleyebilir ve gerekli olduğunda değiştirebilir.
En Çok Kullanılan Veri Tabanı Sistemleri Nelerdir?
En çok kullanılan veri tabanı sistemleri şunlardır:
- Teradata
- Oracle Database
- CSQL
- Microsoft Visual FoxPro
- PostgreSQL
1. Teradata
En çok kullanılan veri tabanı yönetim sistemlerinden ilki Teradata'dır. Teradata karmaşık veri gruplarının basit düzeye indirgenerek işlenmesini sağlar. Bulut depolama özelliği bulunmaktadır. Aynı zamanda Teradata sayesinde farklı veri tabanları arasında paralellik sağlanabilir.
2. Oracle Database
Oracle Database sık tercih edilen veri tabanı yönetim sistemleri arasında yer alır. Oracle Database özellikle kurumsal düzeyde veri gruplarının güvenli bir şekilde saklanması için yeterli özelliklere sahiptir. Oracle Database veri tabanı yönetim sistemi, büyük ve çok sayıda veri işleme sürecinde bile oldukça hızlı çalışmaktadır. Hızlı olmasından dolayı kurumsal birçok firma tarafından tercih edilmektedir.
3. CSQL
CSQL, Microsoft tarafından geliştirilen nesne tabanlı bir veri tabanı yönetim sistemidir. CSQL, temel düzey ve orta düzeydeki verilerin girişi için kullanıcılara basit bir arayüz sunar. Kolay öğrenilebilir komutlara sahip olduğu için sıkça tercih edilmektedir.
4. Microsoft Visual FoxPro
Microsoft Visual FoxPro, bütünleşik ve nesne yönelimli bir veri tabanı yönetim sistemidir. Her kategoriye ait veri tabanını destekleyen bir yazılım diline sahiptir. Microsoft Visual FoxPro birçok Microsoft cihazıyla uyumlu çalışabilir. Özellikle kurumsal firmalarda kullanılmaktadır.
5. PostgreSQL
En çok kullanılan veri tabanı yönetim sistemleri arasında PostgreSQL yer almaktadır. PostgreSQL, kullanıcılara hem ilişkisel hem de ilişkisel olmayan bir veri tabanı sunar. PostgreSQL karmaşık verilerin işlenmesini kolay hale getirmektedir. Açık kaynaklı yazılıma sahiptir. PostgreSQL veri tabanı yönetim sistemi bireysel ve kurumsal verilerin tamamında kullanılabilir.
