Temel Tasarım İlkeleri ve Tasarım Elemanları

Temel tasarım ilkeleri, üretim aşamalarında kullanılan tekniklerdir. Maket tasarımı, proje çizimi, dijital görsel oluşturma gibi işlerde temel tasarım ilkelerine başvurulur. Temel tasarım elemanları ise doku, renk, biçim ve mekan gibi unsurlardan meydana gelmektedir.

Tasarım Nedir?

Tasarım, herhangi bir alanda oluşturulacak bir yapının, nesnenin vb. inşa süreci kapsamında meydana getirilmesidir. TDK ise tasarım kelimesini “zihinde canlandırdığımız biçim" veya "bir yapının ilk taslağı" olarak tanımlar.

Tasarım kelimesi grafik tasarım, çevre tasarımı, moda tasarımı gibi farklı şekillerde karşımıza çıkabilir. Hangi alanda kullanılırsa kullanılsın tasarım sonucunda bir üretim meydana gelir. Bir ürünün ortaya koyulabilmesi için önce onun tasarlanması gerekir.

Temel Tasarım İlkeleri Nedir?

Temel tasarım ilkeleri, doğru ve etkili tasarım yapmak için dikkat edilmesi gereken prensiplerdir. Örneğin oran, denge, ritim, bütünlük ve vurgu tasarımın 5 temel ilkesi olarak karşımıza çıkar.

Temel tasarım ilkeleri, herhangi bir alanda yapılan tasarımda kullanılır. Temel tasarım ilkelerini kullanmak; daha göze hitap eden, kullanışlı ve göz yormayan tasarımlar üretmeyi sağlar.

Temel Tasarım İlkeleri Nelerdir?

Temel tasarım ilkeleri şunlardır:

1. Denge
2. Hiyerarşi
3. Örüntü
4. Ritim
5. Boşluk (Mekan)
6. Proporsiyon (Orantı)
7. Vurgu
8. Hareket
9. Uyum
10. Kontrast

1. Denge

Temel tasarım ilkeleri arasında en önemli unsur olan denge, tasarımı oluşturan tüm parçaların tanımlı ve estetik bir şekilde yerleştirilmesi olarak tanımlanır.

2. Hiyerarşi

Hiyerarşi, insan gözünün gördüğü her şeyi algılama düzenine verilen isimdir. Bu algı düzeni ise algı alanı içerisindeki biçimler arasında bulunan görsel kontrastla oluşmaktadır.

3. Örüntü

Örüntü, tasarım araçlarının planlı veya rastgele tekrarlar şeklinde yerleştirilmesi ile yüzeylerin ya da görsellerin kalitesini arttırmak için kullanılmaktadır.

4. Ritim

Temel tasarım ilkeleri arasında ritim de bulunuyor. Araçların, renklerin, şekillerin, biçimlerin, yerlerin, boşlukların ve dokuların görsel hareketlerinin tekrarına ritim ismi verilir.

5. Boşluk (Mekan)

Temel tasarım ilkeleri arasında bulunan boşluk; herhangi bir sanat çalışmasının içindeki, çevresindeki boş alan veya yüzeyidir. Boşluk, iki boyutlu, üç boyutlu; negatif ya da pozitif olabilir.

6. Proporsiyon (Orantı)

Bir tasarımdaki çeşitli araçların, göreceli boyut ve ölçeklerine göre kendisi, parçaları ve bütünleri arasında bulunan oranlarına proporsiyon denmektedir.

7. Vurgu

Herhangi tasarımda odak noktası oluşturan şey vurgudur. Temel tasarım ilkeleri arasında en önemli husus olan vurgu; tasarıma dikkat çekilecek noktayı belirleyen önemli bir noktadır.

8. Hareket

Sanatçının gözü bir çalışmanın içine, çevresine ya da çalışmasına doğru yönlendirmesinin tek yolu harekettir. Görsel bir imajda hareket; objelerin imajın içinde hareket ediyormuş hissi yarattığında ortaya çıkar.

9. Uyum

Temel tasarım ilkeleri arasında yer alan uyum, bütün bir çalışmanın ahengini oluşturur. Çalışmanın ya da tasarımın parçaları uyum oluştuğunda bütüncül bir tema olarak çalışır.

10. Kontrast

Çalışmadaki farklı araçların nüanslarının vurgulanmasını sağlayan ya da bu araçların arasında denge oluşturan kombinasyonlara kontrast denmektedir.

Temel Tasarım Elemanları Nedir?

Temel tasarım elemanları, bir tasarımı oluştururken faydalanılan unsurlardır. Örneğin çizgi, doku, mekan, desen gibi elementler, temel tasarım elemanları arasında yer alır.

Temel tasarım elemanlarının etkili bir şekilde kullanılması göze hitap eden ve işlevsel tasarımlar yapmayı sağlar. Bu sayede ürünle ilgili kullanıcı deneyimi artmış olur.

Tasarım Elemanları Nelerdir?

Tasarım elemanları şunlardır:

1. Çizgi
2. Şekil
3. Biçim
4. Mekân
5. Renk
6. Doku
7. Desen

1. Çizgi

Tasarım elemanları arasında bulunan çizgi, iki boyutlu bir kavramdır. Çalışmalarda yön duygusunu etkileyen çizgi aynı zamanda nesneler süreklilik etkisi kazandırma konusunda da etkilidir.

2. Şekil

Yer üzerinde etki yaratan bir diğer unsur ise şekildir. Tasarım elemanları arasında yer alan şekil, mekanların tasarımlarında büyük bir rol oynar. Her şeklin kendine özel yanları bulunur. Tasarımlarda güçlü bir elemandır ve tasarımın vereceği etkiyi doğrudan belirler.

3. Biçim

Tasarım elemanları arasında biçim, bir diğer adıyla form; nesnelerin ifade edilme sırasında kullanılır. 2 boyutlu alanda derinliği ve gerçeklik hissini sağlayan form; nesnelere gerçeklik ve mekan hissi katarlar.

4. Mekan

Mekan, canlı ve cansız varlıkları içinde barındırabilen yerin adıdır. Özellikle mimarı tasarımlar, doğrudan bir mekana ihtiyaç duyar çünkü mekan, tasarıma doğrudan anlam katar.

5. Renk

Tasarım elemanları arasında en önemli unsur renktir. Renklerin çalışmaya kattığı anlam ve ifadenin yanı sıra insanlarda uyandırdığı psikolojik yönlendirme de çalışmayı biricik kılar. Renklerin anlamları, insan psikolojisini doğrudan etkileyen bir unsur olduğu için çalışmanın ya da tasarımın ifadesi kişiden kişiye de değişiklik gösterebilir.

6. Doku

Tasarım elemanları arasında bulunan doku, çalışmanın dış yapısını oluşturan bir ögedir. Dokunun yumuşak ya da sert olması algıyı etkilediği gibi, renk ile birleşen doku ifade doğrudan değiştirebilir. 

7. Desen

İki boyutlu ya da üç boyutlu olabilen desen, tasarım elemanları arasındaki son ögedir. Tasarımda bütünü oluşturan ana unsur olan desen, farklı dokulara, renklere, şekillere ve hacimlere sahip olabilir. Tasarım ve çalışmalardaki algıyı doğrudan etkiler ve yönetir.