Tekerleme Örnekleri

Tekerleme örnekleri, 11.yüzyıldan bugüne kadar gelen kafiyeli söz öbekleridir. Tekerlemeler oluştukları kültürün ve dilin özelliklerini taşımaktadır. Tekerlemeler birçoğumuzun söylemekte zorlandığı karmaşık bir cümle yapısına sahiptir. Tekerlemelerin büyük çoğunluğu anonim şekilde günümüze ulaşmıştır. Tekerlemelerin en çok kullanıldığı alanlar masallar, oyunlar ve tiyatrolardır. Peki ya zor tekerleme örnekleri nelerdir? Tekerleme çocuklar üzerinde nasıl bir etki yaratır? Soruların cevabını hep beraber öğrenelim!

Tekerleme Nedir?

Tekerleme ölçülü, kafiyeli ve söz sanatlarına yer verilen basmakalıp cümledir.

Tekerlemeler genellikle çocuk masalları, romanlar, bilmece ve tiyatro metinlerinde kullanılmaktadır. Bunun haricinde tekerlemeler kuşaktan kuşağa sözlü aktarım yoluyla günümüze taşınabilir. Türk Edebiyatında ilk tekerleme örneklerine 11. yüzyıl döneminde rastlanmıştır. 11. yüzyıldan itibaren günümüze gelen tekerlemeler Güney Anadolu’da “sayışma”,  Doğu Anadolu’da “döşeme” olarak bilinir.

Tekerlemeler çocuk oyunlarında kişi ya da eş seçmek, özellikle çocukların konuşma becerisini geliştirmek ve keyifli zaman geçirmek amacıyla kullanılır.

Tekerleme Örnekleri Nelerdir?

Tekerleme örnekleri şunlardır:

• Götür küpü, dök küpü. Getir küpü, dök küpü.
• Leylek leylek lekirdek. Hani bana çekirdek? Çekirdeğin içi yok. Koca kızın saçı yok.
• Bu yoğurdu sarımsaklasakta mı saklasak? Yoksa sarımsaklamasakta mı saklasak?
• Falcı, falcının falına fasa fiso, dedi.
• Gül dibi, bülbül dili gibi.
• Gece penceredeki benekli tekir kedi tenceresindeki eti yedi.
• Tatar tepsici tıknaz titiz Tosun tömbekici tuIumbacıyIa tütün tüttürdü.
• Paşa tası iIe beş has tas kayısı hoşafı.
• Bu ekşi eski ekşi.
• İki keI kör kirpinin yırtık kürkünü dişi keI kör kirpinin yırtık kürküne ekIemişIer.
• Kırk küp, kırkının da kuIpu kırık küp.
• Şu köşe yaz köşesi, şu köşe kış köşesi, ortada su şişesi.
• Keşkekçinin keşkekleşmemiş keşkek kepçesi.
• Damdan geldim, dedem dedim, demli çay istiyor.
• İbiş’le Memiş, mahkemeye gitmiş, mahkemeleşmiş mi, mahkemeleşmemiş mi?
• Rıfkı’yla Rıza rıhtımda rızklarını aradılar.
• Ülker, üzüntüsünden üzüm üzüm üzüldü.

Uzun Tekerleme Örnekleri

Uzun tekerleme örnekleri, özellikle diksiyon geliştirici tekerlemeler okuyarak diksiyonunu geliştirmek isteyen kişilerin bilmesi gereken bir alandır. Aşağıda yer alan uzun tekerleme örneklerini sesli bir şekilde okuyarak diksiyonunuzu geliştirebilir, konuşmanızı daha güzel ve etkili hale getirebilirsiniz.

Üç tunç tas has kayısı hoşafı. Şu karşıda bir dal dalda bir kartal; dal sarkar, kartal kalkar; kartal kalkar, dal sarkar. Dal kalkar, kartal sarkar, kantar tartar.

Sizin damda var beş boz başlı beş boz ördek, bizim damda var beş boz başlı beş boz ördek. Sizin damdaki beş boz başlı beş boz ördek, bizim damdaki beş boz başlı beş boz ördeğe “Siz de bizcileyin beş boz başlı beş boz ördek misiniz” demiş.

Titiz, temiz, tendürüst dadım, tadını tattığı tere demedini dide dide dağıttı da, hiddetinden hem dut dalında takılı duran dirilti düdüğünü örttürdü hem de didine didine dedim dedi, dedim dedi, dedi durdu. Üstü üç taşlı taç saplı üç tunç tası çaldıran mı çabuk çıldırır, yoksa iç içe yüz ton saç kaplı çanı kaldıran mı çabuk çıldırır?

Zor Tekerleme Örnekleri Nelerdir?

Zor tekerleme örnekleri şunlardır:

• Zihni, zihnini Zeki’nin zikzak çizen zevzek züğürt sözleriyle uzun uzun zorladı.
• Tembel tefeci teyze terliklerini teker teker terli Tekin’in tepesinden temiz Tekir’e fırlattı.
• Şişeci şirin şişko Şinasi, şirkette şişmanlığından şikayet etti.
• Şemsi Paşa pasajında sesi büzüşesiceler.
• Üç tunç tas kayısı hoşafı.
• Bir berber bir berbere bre berber gel beraber bir berber dükkanı açalım demiş.
• Adem madene gitmiş. Adem madende badem yemiş. Madem ki Adem madende badem yemiş, niye bize getirmemiş.
• Paşa tasıyla taşa taşa beş tas has üzüm hoşafı. Paşanın tasası taşanın maşası pas tutmaz şaşılır makası.
• Altı mermerde merdivenci mercan mermer merdivenden düştü.
• Kapı gıcırdatanlardan mısınız? Kıvılcım sıçratıcılardan mısınız?
• Al şu takatukaları, takatukacıya götür. Takatukacı takatukaları takatukalamazsa, takatukaları takatukalatmadan geri getir.
• Siz bizim Çekoslavakyalılaştırdıklarımızdan mısınız yoksa Çekoslavakyalılaştıramadıklarımızdan mısınız?
• Üstü üç taslı taç saplı üç tunç tası çaldıran mı çabuk çıldırır, yoksa iç içe yüz ton saç kaplı çanı kaldıran mı çabuk çıldırır?
• Bir tarlaya kemeken ekmişler. İki kürkü yırtık kel kör kirpi dadanmış. Biri erkek kürkü yırtık kel kör kirpi, öteki dişi kürkü yırtık kel kör kirpi. Kürkü yırtık erkek kel kör kirpinin yırtık kürkünü, kürkü yırtık dişi kel kör kirpinin yırtık kürküne eklemişler.

Eski Tekerleme Örnekleri Nelerdir?

Eski tekerleme örnekleri şunlardır:

• Portakalı soydum. Baş ucuma koydum. Duma duma dum. Kırmızı mum.
• Ilım ılınan, ılıcalı ılıcalı akan ılık ılık Iğdır ırmağı’nın kıyıları ıkır tıkır ığrıp ağaçlarıyla kaplıdır.
• Sudan çıktı iki su şadısı, biri erkek şu şadısı, diğeri dişi şu şadısı.
• Şu karşıdaki kara kuru kavak, karardın mı, ey kara kuru kavak sarardın mı ey kara kuru kavak?
• Topkapılı topal topcu tophanede top atarken top, topkapılı topal topçunun topuğunu toparladı.
• Pireli peyniri perhizli pireler tepelerse pireli peynirler de pır pır pervaz ederler.
• Bu mum, umumumuzun mumu.
• Kınıklı kılıbık kırpıntı Kıyasettin, Kırımlı kılkuyruk kıtmiri kıkır kıkır kıkırdayarak küskütük küçümen küfeci külhaniyle külüstür Kürşat´ı külünklü küngür üstüne küttedek devirdi.
• Bir pirinci birinci buluşta bir inci gibi birbirine bağlayıp, Perlepe berberi bastıbacak Bedri ile beraber Balıkesir pazarına parasız giden bu paytak budala, babası topal Badi'den biberli bir papara yedi.

Tekerlemenin Çocuklar Üzerindeki Etkisi Nedir?

Tekerlemeler çocukların konuşma becerilerinin gelişmesi için faydalıdır. Çocuğun oyun çağında sosyalleşmesinde tekerlemeler büyük rol üstlenir. Yeni edinilen arkadaşlarda beraber kurulan oyunlara ortak olarak bilinen bir tekerlemeyle başlanır. Oyuna başlarken kullanılan tekerlemeler çocukların eğlenmesini, sosyalleşmesini ve kelime haznelerinin gelişmesini sağlar. Aynı zamanda çocuklar tekerlemeleri ezberlemeye çalışırken hafıza kapasitelerini olumlu etkilemektedir.