Sanat Terapisi Nedir?

Sanat terapisi; heykel, resim, müzik gibi farklı sanat dallarını kullanarak bireylere psikolojik yardım hizmeti vermeyi hedefleyen bir terapi yöntemidir. Sanat terapisi, kişinin iç görüsünü arttırır ve bilinç dışında bastırdığı duygu ve düşünceleri fark etmesini sağlar.

Sanat terapisi, özellikle derin duygusal travmalarını dışa vurmakta zorlanan ve savunma mekanizmalarını yoğun olarak kullanan bireylerin kendini anlamasını, duygularını fark edip anlamlandırmasını sağlamada işe yarar.

Sanat Terapisi Ne Demek?

Sanat terapisi, psikolojik problemleri çeşitli sanat dallarından yararlanarak sağaltmayı hedefleyen bir terapi yöntemidir. Sanat terapisinde müzik, sinema, resim, heykel, hikaye anlatıcılığı, edebiyat, dans, tiyatro gibi farklı sanat dallarından yararlanılabilir.

Kimi zaman kişinin bir konuda yaşadığı sorunları anlatması zor olabilir. Örneğin travmalarda, derin duygusal problemlerde kişi anlatmak istediklerini bilinç düzeyine getirmekte zorluk çeker. Bu gibi durumlarda kişiye etkili bir psikolojik danışmanlık hizmeti vermek için sanat terapisinden faydalanmak gerekebilir. Çünkü sanat, bilinçaltının daha kolay ortaya çıkmasını ve dolayısıyla kişinin duygularını daha kolay dışa vurmasını sağlar.

Sanat terapisinde belirlenen sanat dalına uygun bir şekilde danışana yönerge verilir. Örneğin şiddet gördüğü için yoğun depresif duygular yaşayan bir danışana duygularını fark etmesi ve kabul etmesi için kilden heykel yaptırılabilir. Danışana duygusunu neye benzettiği sorulup duygularını kilden yapacağı bir heykel ile ifade etmesi istenebilir. 

Danışanın heykeli yaparken konuşup konuşmadığı, heykeli ne kadar büyüklükte ve ne kadar süre içerisinde yaptığı, heykeli yaparken ne gibi zorluklar yaşadığı gibi pek çok konu, seansta konuşulacak birer terapi malzemesidir. Danışan heykeli bitirdikten sonra yaptığı heykel üzerinden danışanın duyguları hakkında konuşulmalıdır.

Sanat Terapisi Ne için Kullanılır?

Sanat terapisi, duygularını ve düşüncelerini ifade etmekte zorlanan danışanların kendini daha kolay ifade etmesi için kullanılır. Kişinin kendini fark etmesi, yaşadığı problemi daha kolay bir şekilde anlamlandırması için sanat terapisi kullanılır.

Sanat terapisi kişinin yaşadığı yoğun duyguları fark etmesi, anlamlandırması ve bu duyguların günlük yaşamındaki etkisini azaltması için kullanılır. İç görüsü zayıf olan, dikkat eksikliği yaşayan, ağır travmalar geçiren, çekingen olan ve sosyal uyum sorunu yaşayan kişilerin tedavisinde sanat terapisi kullanılabilir. Sanat terapisi her yaştan bireye uygulanabilir.

Sanat Terapisi Ne İşe Yarar? 

Sanat terapisi şu işe yarar:

• Sanat terapisi, danışanın iç görüsünü arttırma noktasında işe yarar.
• Danışanın bilinç dışındaki duygularını daha kolay dışa vurmasını sağlar.
• Problemin daha etkili ve hızlı bir şekilde çözüme kavuşturulmasına yardımcı olur.
• Danışanın duygu ve düşüncelerini ifade etmesini kolaylaştırır.
• Danışanın estetik ve yaratıcı yönünü ortaya çıkarır.
• Danışanın yaşadığı olayı daha kolay anlamlandırmasına yardımcı olur.
• Danışanın kendini tanıma sürecini daha keyifli ve kolay hale getirir.

Sanat terapisi, duyguları ve düşünceleri hakkında konuşmakta zorlanan her bireyin tedavisinde işe yarayan bir yöntemdir. Sanat terapisi, kişinin farkındalığını arttırmaktan problemini çözmeye kadar pek çok aşamada işe yarar.

Sanat Terapisi Eğitimi Nedir?

Sanat terapisi eğitimi, sanat terapisinin kimlere, nasıl uygulandığını kapsamlı bir şekilde anlatan eğitim programıdır. Sanat terapisi eğitimi alan kişiler, sanat terapisi tekniklerini öğrenerek bu yöntemleri kendi seanslarında da kullanabilir hale gelir.

Sanat terapisi eğitiminin içeriği her kurumda farklı olabilir. Örneğin sanat terapisti olmak isteyen kişilerin sanat terapisi uygulayıcı eğitimi alması gerekirken sanat terapisi hakkında genel bilgi sahibi olmak ve bu alandaki bilgi düzeyini geliştirmek isteyen kişiler için sanat terapisi eğitimi almak yeterli olacaktır.

Sanat Terapisi Kimlere Uygulanır? Kimler Sanat Terapisi Almalıdır?

Sanat terapisi şu kişilere uygulanır: 

• Çekingen ve utangaç kişilik yapısına sahip kişiler
• Asosyal bireyler
• Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) yaşayan kişiler
• Yoğun duygusal sorunlar yaşayan bireyler
• Duygularını dışa vurmakta zorlanan kişiler
• Yüksek anksiyete sorunu yaşayan bireyler
• Bilinç dışında bastırılmış duygu ve düşünceleri yoğun olan bireyler
• Konuşma güçlüğü yaşayan kişiler
• Ağır travma yaşayan kişiler
• Sosyal uyum problemleri yaşayan bireyler
• İç görüsü zayıf olan kişiler
• Panik atak belirtileri taşıyan kişiler

Sanat Terapisinin Faydaları Nelerdir?

Sanat terapisinin faydaları şunlardır:

• Sanat terapisi sayesinde kişinin iç görüsü güçlenir.
• Bilinç dışında bastırılan duygular ve düşünceler sanat terapisi ile açığa çıkar.
• Sanat terapisi, danışanın farkındalığını arttırmak açısından faydalı bir yöntemdir.
• Sanat terapisi, danışanın yaratıcılığını arttırır.
• Kişinin dışa vuramadığı düşüncelerini ve duygularını ifade etmesine yardımcı olur.
• Bilinç dışında yer alan her türlü duygu ve düşüncenin bilinç seviyesine gelmesini sağlar.
• Problemin daha somut bir şekilde anlaşılmasını sağlar.

Sanat Terapisi için Hangi Kitaplar Okunmalı?

Sanat terapisi için şu kitaplar okunmalıdır:

• Dışavurumcu Sanat Terapisi (Olca Güner ve Nur Dinçer Genç)
• Sanat Terapisiyle İyileşmek (Lucia Capacchione)
• Sanat Terapisi: Resim Teknikleri, Metaforlar ve Semboller (Sultanberk Halmatov)
• Sözden Öte - Sanatla Terapi ve Yaratıcılık (Nevin Eracar) 
• Sanat Psikodrama (P. Asena Yurtsever)
• Dışavurumcu Sanatın Psikolojik Danışma Uygulamalarına Entegrasyonu: Teoriye Dayalı Müdahaleler (Suzanne Degges White ve Nancy L. Davis)
• Sanat Terapi (Ayşe Kaya Göktepe)
• Sanatla Terapi ve Yaratıcılık: Bir Eğitim Modeli Olabilir mi? (A. Şebnem Soysal Acar ve Sibel Coşkun Düzakın)
• Ateşe Yön Vermek: Sanat Yoluyla Psikoterapi ve Yaratıcılık - Sanat Terapisi (Ellen Levine)
• Sanat Terapisi ve Projektif Tekniklerdeki Şekil ve Simgeleri Yorumlama Ansiklopedisi (Liudmila Lebedeva)
• Sanat Terapisi: Temel Psikoloji Kuramları ile Dışavurumcu Sanatın Bütünleştirilmesi (Volkan Demir)

Sanat terapisi alanında bilgi sahibi olmak için yukarıdaki kitapları okuyabilirsiniz ancak sanat terapisi kapsamına dahil edilebilecek sinema terapi, müzik terapisi gibi alanlarda da bilgi edinmek için özel olarak bu konularda yazılan kitapları inceleyebilirsiniz.