Röportaj Nedir?
Röportaj ya da söyleşi; herhangi bir konuda uzman veya halkın büyük bir kesimi tarafından tanınan kişilerden alınan görüşlerin yazılı veya sesli olarak sunulduğu bir bildiri türüdür.
Röportaj; bilimsel araştırma, gazetecilik, köşe yazarlığı, edebiyat gibi alanlarda ele alınır ve oldukça geniş bir çerçevede kullanılabilir.
Röportaj yazılı olarak sunulabilir, video ya da ses formatında yayımlanabilir. Röportaj bir uzman veya tanınmış bir kişi ile yapılır ancak bu grup dışındaki kişiler ile de röportaj yapmak mümkündür.
Röportaj Ne Demek?
Röportaj, Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından konusu araştırma, soruşturma olan gazete veya dergi makalesi olarak tanımlanmıştır.
Röportaj aynı zamanda radyo ve televizyon için çalışan habercilerin, araştırma ve inceleme sonucunda hazırladığı program olarak da açıklanmıştır.
Röportajın Özellikleri Nelerdir?
Röportajın özellikleri şunlardır:
- Bir konuyu aydınlığa kavuşturmak için yapılır.
- Metin, canlı yayın veya video formatında yayımlanabilir.
- Röportaj serisi kitap olarak basılabilir.
- Röportajda yazar kendi görüşlerini ifade edebilir.
- Tek bir metin ya da bir dizi makale olarak yayınlanabilir.
- Röportajda kişinin söylediği her şey doğrudan aktarılır.
Röportaj Türleri Nelerdir?
Röportaj türleri şunlardır:
- Alman röportaj
- Amerikan röportaj
- Konuşmaya dayalı röportaj türleri
- Belgesel röportajı
- Tek röportaj
- Dizi röportaj
- Bir yeri konu alan röportaj türleri
- İnsanı konu alan röportaj türleri
- Eşyayı konu alan röportaj türleri
1. Alman Röportaj
En eski röportaj türleri arasında olan Alman röportaj türünde yazar makaleye kendini katar ve makaleyi kendi etrafında çevirir.
2. Amerikan Röportaj
Amerikan röportaj türünde okuyucuya en son verilmesi gereken bilgiler ilk paragrafta verilir ve okuyucunun şaşırtılması sağlanır. Amerikan röportaj türü günümüzde artık yaygın olarak kullanılmamaktadır ve benzer bir şaşırtma, röportaj başlığında verilebilmektedir.
3. Konuşmaya Dayalı Röportaj Türleri
Konuşmaya dayalı röportaj türleri mülakat tarzında yapılan söyleşi türleri arasında yer alır. Toplumun her kesimince tanınan, ünlü kişilere soru sorma temeline dayalı bir röportaj türüdür. Dünya üzerinde en çok kullanılan röportaj türü arasında yer alır.
4. Belgesel Röportaj
Belgesel röportaj türü, sözlü ya da yazılı kaynakların araştırılması sonucu toplanan bilgilerle oluşturulan röportaj türüdür. Yoğun bir araştırma ve çalışma gerektiren bu röportaj türü, günümüzde halk tarafından pek ilgi görmemekte ancak akademik çalışmalara ışık tutmaktadır.
5. Tek Röportaj
Gazete, dergi ve dijital yayımlarla sıklıkla karşılaştığımız tek röportajlar, tek bir yazı ile oluşturulan söyleşi türleridir. En çok kullanılan röportaj türü olan tek röportaj, okuyucunun en çok ilgisini çeken söyleşiler arasında yer almaktadır.
6. Dizi Röportaj
Araştırma yapılacak konuyu ve kişiyi tüm yönleriyle ele alan, detaylı bir inceleme sonucu oluşturulan söyleşi türüdür. Dizi röportaj türü, uzun görüşmeler sonucu ortaya çıkmaktadır ve röportajın ana unsuru etrafında şekillendirilir. Dizi röportaj aynı zamanda nehir söyleşi olarak da isimlendirilmektedir.
7. Bir Yeri Konu Alan Röportaj Türleri
Röportajı yapan kişinin röportaja konu olan yere gidip inceleme, araştırma ve soruşturma yapmasına dayalı olarak ortaya çıkan röportaj türüdür. Yazar, ilgili bölge ve yerde halk ile konuşur; resim, fotoğraf ve video gibi materyaller elde ederek yazımı destekleyebilir.
8. İnsanı Konu Alan Röportaj Türleri
Toplumun her kesimince bilinen ve tanınan kişiler ile yapılan söyleşi türüdür. Röportajı yapan kişi, söyleşiye konu olan kişiye merak edilen soruları sorar. Röportajcı, insanı konu alan röportaj türünde röportajın ilgi çekici olmasını sağlayan bir söyleşi olması yönünde bir kaygı taşır.
9. Eşyayı Konu Alan Röportaj Türleri
Bu röportaj türünde yazar, ilgili eşya hakkında detaylı bir araştırma yapar ve o eşyayı bütün yönleriyle ele alır. Açık ve sade bir anlatım tarzında yazılması gereken eşyayı konu alan röportaj türleri, yoğun bir betimleme ile de yazılmalıdır. Bu röportajdaki esas amaç, eşyanın tümüyle bilinmesi ve ilgili eşya hakkında insanları doğru şekilde bilgilendirmektir.
Röportaj Nasıl Yapılır?
Röportaj; merak edilen bir konu hakkında önceden hazırlanmış sorular ile yapılmalıdır. Söyleşi esnasında ses ya da video kaydı yapılmalıdır. Röportaj, video ya da metin formatında yayımlanabilir. Röportaj videosu ya da metni düzenlendikten sonra yayınlanmalıdır.
Röportaj yazarken mutlaka öncesinde araştırma yapılmalı, basit düzeyde sorular sorulmamalı, mutlaka ilgi çekici ve merak edilen sorular yöneltilmelidir. Röportajcı, röportaj sorularını yönelttiği kişiyi iyi tanımalı ve bu kişinin bilgilerinden yola çıkılarak sorular hazırlamalıdır.
Röportaj metne döküldüğünde ilgi çekici başlıklar atılmalı, röportaja giriş öncesi kısa bir tanıtım yazısı yazılmalıdır. Tanıtım yazısının ilgi çekici olmasına dikkat edilmelidir.
Röportaj Teknikleri Eğitimi Nedir?
Röportaj Teknikleri Eğitimi, röportaj yapmak isteyen kişilerin bilmesi gereken konulara ilişkin detaylı bilgiler veren animasyonlu bir online eğitim programıdır.
Röportaj Teknikleri Eğitimi, kişinin röportaj öncesinde, röportaj esnasında ve sonrasında bilmesi gerekenleri öğrenmesini sağlar. Böylelikle eğitimi alan kişi doğru ve başarılı bir röportaj hazırlama olanağı bulur.