Örgün Eğitim Nedir? Örgün Öğretim Nedir?

Örgün eğitim, standart bir eğitimle yetiştirilmiş öğretmenler tarafından öğrencilere verilen yapılandırılmış ve sistematik bir eğitim şeklidir. Okul öncesi, ilkokul, ortaokul, lise ve üniversite gibi eğitim kademelerinde yapılan sistematik eğitime ise örgün öğretim denir.

Örgün öğrenmenin standart hale getirilmesini ve tüm eğitim kurumlarının bu standartlara uymasını sağlamak, ülkenin eğitimden sorumlu devlet kurumlarının görevidir. Türkiye Cumhuriyeti’nde bulunan eğitim kurumları Milli Eğitim Bakanlığının, yüksek öğretim kurumları ise Yüksek Öğretim Kurumunun sorumluluğu altındadır.

Örgün Eğitim ve Örgün Öğretim Ne Demek?

Örgün eğitim, resmi olarak tanınmış eğitim kurumlarında düzenli bir programa bağlı olarak gerçekleşen eğitim anlamına gelir. Bu tür eğitimde öğrenciler, okul veya üniversiteler gibi fiziksel bir mekânda dersler alır ve belirlenen müfredatı takip ederler.

Örgün eğitim bir diğer adıyla örgün öğretim; devlet veya özel okullar, kolejler ve üniversiteler tarafından sunulan eğitim şeklidir. Bu kurumlar, belirli bir program ve müfredat çerçevesinde dersler, öğretmenler ve öğrenciler arasındaki etkileşimlerle eğitim sürecini yönetirler.

Örgün eğitimde, dersler genellikle belli bir zaman diliminde belirlenen sınıf saatlerinde gerçekleşir ve öğretmenler tarafından yüz yüze veya bazen çevrim içi olarak verilir. Öğrenciler, sınıf ortamında diğer öğrencilerle etkileşimde bulunur, öğretmenlerden canlı dersler alır, laboratuvar çalışmalarına katılır veya okul kaynaklarından yararlanır.

Bu tür eğitim, düzenli bir öğretim programı ve belirli bir disiplin içerir. Öğrencilerin devamsızlık yapmadan, müfredatı tamamlaması ve sınavlara girmesi beklenir. Örgün eğitim, genellikle çocukluk döneminden başlayarak üniversite veya yükseköğrenim seviyesine kadar uzanan bir eğitim sürecini ifade eder.

Örgün Eğitimin Özellikleri Nelerdir?

Örgün eğitimin özellikleri aşağıdaki gibidir.

• Örgün eğitim sınıf temelli bir eğitim şeklidir.
• Örgün eğitimi tamamlayan öğrenciler standart yetenek ve beceri seviyesine ulaşır.
• Örgün eğitimde kullanılan araç gereçler ve kitaplar önceden belirlenmiştir ve her eğitim kurumunda standarttır.
• Örgün eğitim, öğrencilerin aldığı eğitimin tutarlılığının sağlanması için derse devamlılık temeline dayanır.
• Örgün eğitimde görev alan öğretmenler, standart ve yeterliliği kanıtlanmış eğitimlere sahiptir.
• Türkiye Cumhuriyeti’nde 72 ayını doldurmuş her birey için örgün eğitim zorunludur. Örgün eğitim zorunluluğun üst yaşı ise 15’tir. Zorunluluğa uymayan ebeveynler için yasal işlem başlatılır.
• Örgün eğitimin idari açıdan yönetilmesi kolaydır.

Örgün Öğretimin Avantajları Nelerdir?

Örgün öğretimin avantajları şu şekilde sıralanabilir:

• Öğretmen ile kurulan doğrudan iletişim, sözel olmayan ipuçlarını yakalayarak öğrenilen bilgilerin daha iyi pekiştirilmesini sağlar.
• Örgün öğretimde öğretmenle doğrudan kurulan iletişim, dikkat performansını arttırarak öğrenme sürecine olumlu katkıda bulunur.
• Örgün eğitimin sosyal bir ortamda yapılması motivasyonu artırır.
• Örgün öğretim sırasında dersin içeriğine ilişkin farklı araçlar kullanılabilir.
• Örgün öğretim kişiye sosyal öğrenme imkanı sağlar.
• Örgün öğretimde görev alan öğretmenin motivasyonu daha yüksektir. Bu motivasyon dersin içeriğini öğrenmede öğrencileri doğrudan etkiler.

Örgün Öğretimin Dezavantajları Nelerdir?

Örgün öğretimin dezavantajları şu şekilde açıklanabilir:

• Örgün öğretimde verilen eğitim içeriğinin standart olması farklı zihinsel ve fiziksel yeterliliklere sahip olan öğrencileri kapsamına almayabilir.
• Örgün öğretimin sınıf ortamında verilmesi, öğrencilerin yeteneklerinin keşfedilmesini zorlaştırır ve yeteneğine yönelik destekleyici bir eğitim alamamalarına neden olur.
• Örgün öğretimin standart ve sistematik bir eğitim olması nedeniyle üstün zekalı öğrencilerin keşfedilmesi zorlaşır, öğrenme süreçleri yavaşlar.
• Sınıfın ortam koşulları ve diğer öğrencilerin ders dinleme performansının düşüklüğü, öğrencinin dikkat, motivasyon gibi süreçlerde zorlanmasına yol açabilir.

Örgün Öğretim Düzeyleri Nelerdir?

Yaygın olarak kullanılan dört basamaklı örgün öğretim düzeyleri şunlardır:

1. Okul Öncesi Eğitim
2. İlköğretim Eğitimi
3. Ortaöğretim
4. Yükseköğretim

1. Okul Öncesi Eğitim

Psikologların oyun çağı olarak adlandırdıkları 3 ile 6 yaş arasındaki dönem, okul öncesi eğitimin verildiği yaş aralığıdır. Bu dönemdeki çocuklar dil öğrenebilir, motor becerilerini ve temel zihinsel becerilerini geliştirebilir. Bu nedenle okul öncesi eğitimde resim çizme, kağıt katlama gibi faaliyetlerle çocukların ince motor becerilerinin; yabancı dil öğrenimi ve sayı sayma gibi faaliyetlerle de temel zihinsel becerilerinin geliştirilmesi hedeflenir.

2. İlköğretim Eğitimi

Oyun çağının ardından 7 yaş ile başlayan okul çağı, ilkokul eğitiminin başlangıç dönemi olarak kabul edilir. İlkokul eğitimi temel matematik, temel fen bilimleri, dilbilgisi ve sosyal bilimler gibi farklı alanlarda verilen standart bir müfredata sahiptir. 8 yıl süren ilkokul eğitiminde fiziksel ve zihinsel gelişimi yıldan yıla devam eden öğrenciler için derslerin içeriği de zorlaşarak ilerler.

3. Ortaöğretim

Ülkemizde ortaöğretim kademesinde yer alan örgün eğitim kurumları şunlardır:

• Fen lisesi: Fen bilimlerinde yetenekli olan öğrencilerin nitelikli eğitim almasını amaçlayan ortaöğretim kurumlarıdır.
• Anadolu lisesi: En yaygın görülen ortaöğretim kurumlarıdır. Yabancı dil öğretimini yaygınlaştırmak ve nitelikli bireyler yetiştirmeyi amaçlar.
• Sosyal bilimler lisesi: Edebiyat ve sosyal bilimler programlarında yetenekli olan öğrencilerin nitelikli eğitim almasını amaçlayan ortaöğretim kurumlarıdır.
• İmam hatip lisesi: İmam ve hatip yetiştirmeyi hedefleyen eğitim kurumlarıdır.
• Mesleki ve teknik anadolu Lisesi: Açtığı çeşitli dallarla ülke ekonomisine nitelikli ara eleman yetiştirmeyi amaçlayan ortaöğretim kurumlarıdır.
• Güzel sanatlar lisesi: Farklı sanat dallarına yatkınlığı bulunan yetenekli öğrencilerin erken dönemde keşfedilmesini ve sanat programlarıyla eğitilmesini amaçlayan ortaöğretim kurumudur.
• Akşam lisesi: Herhangi bir nedenden dolayı ortaöğretim sürecini tamamlamadan okuldan ayrılan bireylerin ortaöğretim diploması edinmesini sağlamak amacıyla açılan eğitim kurumlarıdır. Bu okullarda bireylerin yaşı ve çalışma saatleri nedeniyle dersler akşam saatlerinde yapılır.
• Spor lisesi: Spora yatkınlığı bulunan öğrencilerin yeteneklerinin erken dönemde keşfedilmesini ve spor programlarıyla eğitilmesini amaçlayan ortaöğretim kurumudur.

Ortaöğretim kurumlarının farklı alanlarda nitelikli eğitim vermek için sınıflandırılması örgün eğitimde görülen yaygın bir uygulamadır.

4. Yükseköğretim

Üniversiteler, öğrencilerine çeşitli akademik disiplinlerde yüksek eğitim ve araştırma imkanı sunan eğitim kurumlarıdır. Zorunlu eğitim sürecini tamamlayan bireyler, eğitim hayatını sürdürmek istediği takdirde üniversitelerin farklı disiplinlerde açılan ön lisans ve lisans programlarına katılabilirler. Bu programlar akademik bilginin araştırılması ve uygulanmasına yönelik detaylı eğitimlerden oluşur. Yükseköğretim kademesinde eğitim, genellikle yüz yüze yapılmaktadır fakat bazı dersler online eğitim yöntemiyle verilmektedir. Özellikle pandemi döneminde üniversitelerde online eğitim yaygınlaşmaya başlamıştır. Lisans programını tamamlayan bireyler yine üniversiteler tarafından açılan yüksek lisans ve doktora programlarına katılabilirler.