Muhasebe Nedir?

Muhasebe; kurum, kuruluş ve işletmelerin mali durumlarının kayıt altında tutulmasıdır. Muhasebe; ticari faaliyette bulunan her türlü kurum ve kuruluşun finansal hareketlerini kontrol eder, belgeler ve düzenler. 

Muhasebenin en temel görevi; işletmelerde parasal işlemleri yönetmek, finansal riskleri hesaplamak ve bütçenin kontrolünü sağlamaktır. Muhasebe her kategoride finansal hizmet sağlayan işletme için gereklidir.

Muhasebe Ne Demek?

Muhasebe, farklı kategorilerde ticari faaliyetler sürdüren işletmelerin, kurum ve kuruluşların belirli periyotlarla mali hesaplamalarının kayıt altında tutulması anlamına gelir.

Muhasebe; ilgili kurumun, kuruluşun ya da işletmenin bütçe planlaması, gelir ve giderlerinin kayıt altına alınması ve mali faaliyetlere ait raporların oluşturulmasını kapsar. Muhasebe kavramı büyük ya da küçük ölçekli her kategoride hizmet veren işletmenin gelir gider hesaplarının tutulmasını ifade eder. Mali departmanlarda muhasebe görevini üstlenen kişiler raporlama, hesaplama ve düzenleme konusunda yetkin olmalıdır.

Muhasebenin Amacı Nedir?

Muhasebenin temel amacı, bağlı olduğu kurum ya da işletmenin mali durumunu kayıt altında tutmak ve belirli zaman aralıklarında raporlaştırmaktır.

Düzenleme ve kaydetme özellikleriyle muhasebe, işletmelerin bütçelerini etkin ve verimli şekilde yönetmelerine olanak sağlar. Aynı zamanda muhasebe, bir işletmenin gelir gider dengesini sistematik şekilde korumayı amaçlar.

Gelir gider durumunun sistematik şekilde kaydedilmesi işletme sahibine genel mali durum hakkında bir veri sunar. İşletme sahibi muhasebeden yararlanarak işletme ve hizmet performansını test edebilir.

Muhasebenin Temel Kavramları Nelerdir?

Muhasebenin temel kavramları şunlardır:

1. Sosyal sorumluluk kavramı
2. Kişilik kavramı
3. İşletmenin sürekliliği kavramı
4. Dönemsellik kavramı
5. Parayla ölçülme kavramı
6. Maliyet esası kavramı
7. Tarafsızlık ve belgelendirme kavramı
8. Tutarlılık kavramı
9. Tam açıklama kavramı
10. İhtiyatlılık kavramı
11. Önemlilik kavramı
12. Özün önceliği kavramı

1. Sosyal Sorumluluk Kavramı

Muhasebenin temel kavramlarından ilki sosyal sorumluluktur. Sosyal sorumluluk kavramı muhasebede hesaplanan, düzenlenen ve kaydedilen verilerin ilgili işletmede bulunan herkesin çıkarını gözetecek şekilde sunulmasıdır. Sosyal sorumluluk kavramı muhasebe alanında analiz edilen mali verilerin manipüle edilmeden tüm gerçekliğiyle sunulmasını ifade etmektedir.

2. Kişilik Kavramı

Temel kavramlardan biri olan kişilik muhasebede ilgili kurum, kuruluş ya da işletmenin adeta tüzel bir kişiliği varmış gibi kabul edilmesini ifade eder. İşletmelerin, kurum ve kuruluşların bir kişiliğe sahipmiş gibi kabul edilmesi muhasebecinin sosyal sorumluluk kavramına uygun hareket etmesini kolaylaştırır. Muhasebeci bu sayede yöneticinin, müdürün ya da personelin çıkarını değil, kurumun tamamının faydasını gözeterek hareket eder.

3. İşletmenin Sürekliliği Kavramı

Muhasebenin temel kavramlarından bir diğeri ise işletmenin sürekliliğidir. İşletmenin sürekliliği kavramı, isminden de anlaşılacağı üzere, bir işletmenin yönetici, kurucu ya da patrona bağlı olmaksızın sürekli olarak faaliyetlerini gerçekleştirmeye devam edeceği anlamına gelir. İşletmenin sürekliliği sayesinde iş yerleri maliyet hesaplarını ve mali riskleri daima ön görebilir.

4. Dönemsellik Kavramı

Dönemsellik kavramı muhasebede bir işletmenin sınırsız ömrü olduğu kabulüne dayanan süreklilik kavramını desteklemektedir. Dönemsellik kavramı, sınırsız ömre sahip olan işletmenin belirli zaman aralıklarıyla farklı kronolojik dönemlere ayrılmasını ve her dönemin kendi şartları içinde mali olarak değerlendirilmesini içerir. 

5. Parayla Ölçülme Kavramı

Muhasebe, mali hesaplamaların yapıldığı ve ticari faaliyetlerin düzenlendiği bir alanı kapsar. Muhasebe alanında yapılan hesaplamalarda ortak bir para birimi kullanmaya parayla ölçülme kavramı denir. Muhasebe faaliyetlerinde ortak bir para birimi kullanılmalıdır.

6. Maliyet Esası Kavramı

Muhasebenin temel kavramlarından olan maliyet esası, bir işletmenin her türlü faaliyetinin temelinde bu faaliyetlerin işletme için ne kadar maliyet gerektiğinin hesaplanmasıdır. Maliyet hesaplaması sayesinde işletmeler gelir gider dengesini koruyabilir.

7. Tarafsızlık ve Belgelendirme Kavramı

Tarafsızlık ve belgelendirme kavramı; muhasebe için yapılan hesaplamaların, kayıtların ve raporların uygun formatta resmi belgelere dayandırılması anlamına gelir. Muhasebe sonucu ortaya çıkan verilerin tarafsız ve kanıtlanabilir olması gerekir. 

8. Tutarlılık Kavramı

Tutarlılık kavramı, muhasebe alanında yürütülen faaliyetlerin belirli kurallar ve formatlar çerçevesinde düzenlenmesini ifade eder. Muhasebenin temel kavramlarından olan tutarlılık, belli bir zamanda yaşanan benzer olaylarda olay sonuçlarının birbiriyle aynı ya da yakın şekilde değerlendirilmesidir.

9. Tam Açıklama Kavramı

Tam açıklama kavramı, muhasebeci tarafından oluşturulan rapor ve tabloların bu tabloları değerlendirecek kişi tarafından kolay anlaşılır hale getirilmesini ifade eder. Tam açıklama kavramı; tabloların ve tablo yorumlarının yeterince açık ve net ifade edilmesi, raporu kullanan kişiye soru sorma hakkı verilmesi gibi durumları kapsar.

10. İhtiyatlılık Kavramı

Muhasebenin temel kavramlarından biri olan ihtiyatlılık, ticari faaliyet yürüten bir kurumda muhasebe alanında uzman kişi tarafından yapılan risk oranlarının hesaplanması, risklere karşı önlem alınması gibi durumları içerir. İhtiyatlılık, işletmenin her türlü kötü maddi koşula hazır halde bulunması demektir.

11. Önemlilik Kavramı

Muhasebede önemlilik kavramı, belirli periyotlarda gerçekleştirilen hesaplama ve analiz sonucu ortaya çıkan bir değişkenin mali raporda büyük bir değişikliğe yol açmasını ifade eder. Tablolar ve raporlarda değişiklik yaratan değişken önemli olarak nitelendirilir. İlgili değişkenin yakın gelecekteki etki durumu hakkında fikir yürütülür.

12. Özün Önceliği Kavramı

Özün önceliği kavramı, muhasebe alanında bir değişkenin, tablonun, verinin ya da raporun şeklinden çok içeriğinin nasıl olduğuna değinmektedir. Özün önceliği kavramı muhasebe alanında analiz ve değerlendirmeler sırasında sıkça işe yaramaktadır.

Muhasebenin Fonksiyonları Nelerdir?

Muhasebenin fonksiyonları şunlardır:

1. Kaydetme
2. Sınıflandırma
3. Özetleme
4. Raporlama

1. Kaydetme

Muhasebenin fonksiyonlarından ilki kaydetmedir. Kaydetme fonksiyonunda mali faaliyetler belgelerle desteklenerek bir defterde ya da bilgisayar ortamında kayıt altına alınır. Muhasebe alanında profesyonel şekilde hizmet vermek için kaydedilen verilerin objektif ve belgelendirilebilir olması çok önemlidir.

2. Sınıflandırma

Sınıflandırma fonksiyonu muhasebede ortaya çıkan veri, tablo ya da raporların belirli zamanlarda değerlendirilmek üzere kategorilere ayrıştırılmasıdır. Sınıflandırma fonksiyonunda muhasebe faaliyetlerine giren her türlü nesne vs. meta halinde kategorilere ayrılır. Bu sayede ilgili verilerin başka kişilerin verileriyle karışması önlenir.

3. Özetleme

Özetleme fonksiyonu, muhasebede belirli bir süre boyunca işletmede gerçekleşen faaliyetleri sonradan daha kolay yorumlanması için belli kategoriler halinde özetlemek anlamına gelir. Özetleme fonksiyonu sayesinde belirlenen dönem sonunda işletmenin ticari faaliyetleri kolay şekilde raporlaştırılabilir ve analiz edilebilir.

4. Raporlama

Muhasebenin raporlama fonksiyonu tüm aşamaları gerçekleştirilen bir verinin son aşama olarak rapor haline getirilmesini ifade eder. Muhasebe alanında yapılan raporlamalarda dönem içinde gerçekleşen ticari faaliyetlere dair analizler ve tablolar yer alır.

Muhasebeci Nasıl Olunur?

Muhasebeci olmak için üniversitelerin 4 yıllık İktisat, İşletme, Kamu Yönetimi ya da Muhasebe bölümlerini tamamlamak gerekir. Muhasebeci olmak için diğer bir yol ise üniversitelerin 2 yıllık ön lisans Muhasebe Bölümü’nden diploma almaktır.

Muhasebe alanında uzmanlaşmak için ise bazı sınavlara girmek gerekebilir. Örneğin kişi 4 yıllık üniversite bölümlerinden ya da 2 yıllık bölümlerden mezun olduktan sonra Yeminli Mali Müşavirlik ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Sınavı’na girerek yeterli puanı alan kişiler bir üst kademede çalışmaya başlayabilir.

Genellikle muhasebe sınavlarında istenen düzeyde başarı elde etmek için bu sınavlara özel olarak hazırlık yaparak yüksek puan alınmalıdır. Özellikle muhasebe alanında devlet kadrolarına atanmak isteyen kişilerin ekstra özen göstererek sınavlara hazırlanması gerekir. Çünkü muhasebe alanında yapılan alımlar eskisi kadar fazla değildir ve bu bölümde kamu kurumlarına atanmak gittikçe zorlaşmaktadır.

Muhasebeci olmak isteyen kişilerin kendini bilgisayar kullanımında da geliştirmesi gerekir. Bu meslekte başarılı olmak için kişinin muhasebe programlarını iyi seviyede kullanması önemlidir. 

Ön Muhasebeci Nasıl Olunur?

Ön muhasebeci olmak için üniversitelerin muhasebe alanıyla ilişkili bölümlerinden mezun olmak gerekir. Ön muhasebeciler özel şirketlerde ve kamu kurumlarında genellikle lisans ve ön lisans muhasebe bölümlerinden mezun olan kişiler arasından istihdam edilmektedir. 

Ayrıca ön muhasebe alanında çalışmak için dijital eğitim platformları üzerinden verilen ön muhasebe kurslarına katılım sağlanabilir.

Ön Muhasebe Nedir?

Ön muhasebe bir işletmede, şirkette ya da kuruluşta ticari faaliyetlerin, gelir ve giderlerin ya da maliyetlerin sınıflandırılması ve takip edilmesidir. 

Ön muhasebe, genel muhasebe alanıyla iş birliği içinde çalışmalar yürütür. Ön muhasebe çalışmalarını yürütmek için kişilerin temel bilgisayar kullanma becerisine mutlaka sahip olması gerekir. Bunun yanında ön muhasebe alanında kullanılan paket programlara hakim olmak, kişiyi meslekte avantajlı hale getirecektir.

Ön muhasebe alanında çalışan kişilere ön muhasebe personeli denir. Ön muhasebe personeli, çalıştığı iş yerinin en temel muhasebe işlerinden sorumludur. Ön muhasebe personeli bu alanda kendini geliştirerek uzmanlık kazanabilir.