Big Data Nedir
Teknoloji süratle ilerlemeye devam ediyor. Gerek internet, gerekse sosyal medya kullanımı Global anlamda çok ciddi bir seviyeye ulaştı. Dünyanın her bölgesinden milyonlarca insan; bireysel, ailesel, toplumsal, kültürel, coğrafi ve çevresel bilgiler taşıyan dataları içeren bilgileri sürekli olarak aktarmaya devam ediyor. Her gün milyonlarca e posta gönderiliyor, e ticaret yada benzeri müşteri etkileşimli sitelere üye kaydı yapılıyor, sosyal medya yine devasa insan kitlesi ile sürekli veri akışı içinde. Milyonlarca insanın ülkesi, yaşadığı şehir, doğum tarihi, kan grubu, hobileri gibi yüzlerce bilgi kuşkusuz ortaya çıkan bu veri devasa boyutlarda.
Artık internet vasıtasıyla kısa sürede ulaşılan bilgiye ulaşılabiliyor. Ancak sadece bu değil. Aynı zamanda internette ciddi seviyede bilgi kirliliğide olabiliyor. Bu yönüyle bilgi çöplüğü olarak lanse edilen bu devasa data havuzu aslında bünyesinde milyonlarca veriyi barındıran bir kaynak nitelinde. Peki Big Data Nedir. Söz konusu bu büyük data havuzu ile ne gibi bir bağlantısı var?.
İçindekiler
Big Data Nedir?
İnternette birde çöplük türü veri akışının olduğu devasa bir data havuzundan bahsettik. İnternet kullanıcılarının ağ üzerinden bu havuza gönderdikleri verilerin işlenebilir ve mantıklı bir çerçevede değerlendirilebilir olan bölümü işe yarar veri bütünü şeklinde bir araya getiriliyor. İşte tamda b aşamada ortaya çıkan bu anlamlı veriler paketi Big Data (Büyük Veri) tanımını oluşturuyor. Big Data sayesinde ortaya çok yönlü araştırmalar için kaynak oluşturacak, tasnif edilmeye uygun kaliteli veri topluluğu çıkıyor.
Big Datanın Tarihi
Big Data ismini ve kavramını şimdilerde duyuyor olsakta bu teknolojinin başlangıcı 1960 yıllarına kadar gitmektedir. Ancak tabiki henüz 2005 yılı başlarında, dünya çapında kitlesel olarak insanlar Twitter, Facebook, YouTube ve diğer web tabanlı sosyal medya platformları vasıtası ile kullanıcıların ürettiği verinin devasa boyutlarda olduğunu anlamaya başladı. Bu tarihten önce çoğu kimse böyle bir şeyden haberdar bile değildi.
Hadoop Teknolojisi (büyük veri setlerini depolamak ve analiz etmek için özel olarak oluşturulan açık kaynaklı bir çerçeve) aynı yıl geliştirilip NoSQL veritabanı yazılımıda bu süreçte oldukça popüler bir konuma yükseldi. Hadoop ve onu takip eden yakın zamanda Spark gibi açık kaynaklı sistemlerin geliştirilmesi, Big Data ‘nın büyümesi için çok gerekliydi. Zira bunlar hem daha kolay çalışma hemde ucuz depolama gibi artılar getiriyordu.
Nesnelerin İnterneti Teknolojisi ‘nin (IoT) ortaya çıkmasıyla beraber, daha fazla, daha çeşitli nesne ve cihaz internete bağlanıp müşteri kullanım şekillleri ve ürün performansı konusunda detaylı veri toplar. Günümüze geldiğimizde şunu görüyoruz, Big Data tarihi çok eski bir geçmişe sahip olsa bile asıl yoğun kullanımı henüz yeni başlıyor. Önümüzdeki zamanlarda bu teknoloji daha fazla ilerleme kaydederek tüm insanlığın daha fazla etki ile faydasına sunulacak.
Big Datanın Önemi
Şirketler, operasyonlarını iyileştirmek, daha iyi müşteri hizmeti sağlamak, belirli müşteri tercihlerine göre kişiselleştirilmiş pazarlama kampanyaları oluşturmak ve nihayetinde karlılığı artırmak için sistemlerinde biriken büyük verileri kullanır. Büyük veriden yararlanan işletmeler, veriyi etkili bir şekilde kullandıkları sürece daha hızlı ve daha bilinçli iş kararları verebildikleri için kullanmayanlara göre potansiyel bir rekabet avantajına sahiptir.
Örneğin, büyük veri, şirketlere, müşteri katılımını ve dönüşüm oranlarını artırmak için pazarlama kampanyalarını ve tekniklerini iyileştirmek için kullanılabilecek, müşterileri hakkında değerli bilgiler sağlayabilir. Dahası, Big Data ‘dan faydalanmak, şirketlerin giderek daha fazla müşteri odaklı hale gelmesini sağlar. Geçmiş ve güncel gerçek zamanlı veriler, tüketicilerin değişen tercihlerini değerlendirmek için kullanılabilir, sonuç olarak işletmelerin pazarlama stratejilerini güncellemelerine, geliştirmelerine, müşteri istek ve ihtiyaçlarına daha duyarlı hale gelmesine olanak tanır.
Tıpta Big Data
Big Data aynı zamanda tıbbi araştırmacılar tarafından hastalık risk faktörlerini belirlemek için ve doktorlar tarafından bireysel hastalardaki hastalıkları ve durumları teşhis etmeye yardımcı olmak için kullanılır. Ek olarak, elektronik sağlık kayıtları, sosyal medya, web ve diğer kaynaklardan elde edilen veriler, sağlık kuruluşlarına ve devlet kurumlarına bulaşıcı hastalık tehditleri veya salgınlar hakkında en güncel bilgileri sağlar.
Enerji Endüstrisinde Big Data
Enerji endüstrisinde büyük veri, petrol ve gaz şirketlerinin potansiyel sondaj yerlerini belirlemelerine ve boru hattı işlemlerini izlemelerine yardımcı olur; benzer şekilde, kamu hizmetleri bunu elektrik şebekelerini izlemek için kullanır. Finansal hizmet firmaları, risk yönetimi ve piyasa verilerinin gerçek zamanlı analizi için büyük veri sistemlerini kullanır. Üreticiler ve nakliye şirketleri, tedarik zincirlerini yönetmek ve teslimat rotalarını optimize etmek için büyük verilere güveniyor. Diğer hükümet kullanımları arasında acil durum müdahalesi, suç önleme ve akıllı şehir girişimleri bulunur.
Big Data Nasıl Oluşturulur?
Big Data oluşturulma aşamasında sistemli bir çalışma ve kontrol süreci işliyor. Bu disiplin işletilen sürecin başarılı olarak neticelenmesi için göz ardı edilemez bir şart. Big Data sürecinin aşamaları;
» Çeşitlilik
» Hız
» Veri büyüklüğü
» Doğrulama ve değer
olarak tanımlanır. Yüzlerce hatta binlerce farklı ortam ve kaynaktan akan verilerin dönüştürülebilir ve bütünleştirilebilir duruma getirilmesi işlemi buradaki ilk maddeyi vurgulayan çeşitlilik aşamasına giriyor. Dünya çapındaki milyonlarca kaynak içindeki devasa veriyi bir araya getirmek ve analiz etmek bu aşamada yapılan işlemler bütünü.
Hız aşaması sistemin her saniye sürekli olarak devam eden kesintisiz veri akışını ifade ediyor. Sürekli katlanarak artan bu veri akışını kaldırabilmek ve hata durumuna gelmemek için buna uygun yazılım ve donanım kullanmak gerekiyor. Veri büyüklüğü aşamasında terabayttan perabayta kadar uzanan olası veri hacimleri ölçülür. Ölçüm veri büyüklüğünü en azından tahmini olarak bilmek açısından oldukça önemlidir.
Son aşama olan doğrulama ve değer atama aşamasında elde edilen datanın güvenli ve işe yarar olup olmadığına dair değerlendirme süreci işletilir. Filtreleme işlemlerinden geçirilen verilerin oluşturacağı Büyük Veri 'nin üretimi ve faydalı hale getirilmesi sonucunda ortaya çıkacak kullanılabilir değeri netleştirir.
Big Data Kullanım Alanları Nelerdir?
Günlük hayatında hangi zamanda olursa olsun İnternette uzun yada kısa süreli farketmeksizin herhangi bir işlem yapan her bir kullanıcı, veri akışı üzerinde mutlaka kendinden bir iz bırakır. İnternette kullanıcı işlemlerinin, faaliyetlerinin ve kullanım alışkanlıklarının zengin çeşitliliği göz önüne getirildiğinde, Big Data kavramını sadece belli başlı sektörler ya da kurumlarla sınırlandırmak tabiki mümkün değil.
Potansiyel müşterilerinin satın alma alışkanlıklarını ve düşünce yapılarını takip etmek isteyen ürün satıcılarından, bir iş fikrinin toplum üzerinde oluşturacağı etkiyi önceden anlamak isteyen girişimcilere, kadar yüzbinlerce kişi yada kurum Big Data (Büyük Veri) 'dan faydalanıyor. Bu yönde yapılan bir dizi araştırma, yapacağı faaliyetleri öncesinde Big Data yani Büyük Veri desteği alan firmaların çoğunluğunun kazançlarının hatırı sayılır derecede arttığını sergilemiştir.
Bu aşamada sadece şirketler yada bireyler değil Big Data teknolojisinin toplumsal anlamda sebep olduğu katkılardanda söz etmek gerekiyor. Big Data üzerinden yürütülen inceleme ve araştırmalar; suç oranlarının, felaketlerin, toplum yapısının daha iyi seviyeye çekilmesinin ve sağlık hizmetlerinin daha fayda sunacak seviyeye getirilmesi için de son derece önemli kaynak niteliği taşıyor.
